بررسی اثرات تنش خشکی و کود نیتروژن بر عملکرد و کارآیی مصرف آب و نیتروژن گیاه ذرت ) )SC 704

Abstract

به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و کود نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی استفاده از آب و نیتروژن ذرت دانه ای<br />هیبرید سینگل کراس 704 آزمایشی به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات<br />کشاورزی اسلام آباد غرب انجام شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح 100 %، 80 % و 60 % نیاز کامل آبی گیاه بود و فاکتور فرعی کود نیتروژن شامل میزان<br />توصیه شده بر اساس آزمون خاک ) 170 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص(، 30 درصد بیشتر از این میزان ) 221 کیلوگرم نیتروژن خالص( و 30 درصد<br />کمتر از این میزان ) 119 کیلوگرم نیتروژن خالص( در پلات های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش شدید خشکی نسبت به آبیاری مطلوب<br />عملکرد دانه را به میزان 62 / 45 درصد کاهش داد. افزایش کود نیتروژن تا حد 170 کیلوگرم در هکتار با تأثیر بر افزایش شاخص سطح برگ، عملکرد<br />بیولوژیک و اجزای عملکرد، عملکرد دانه را افزایش داد. اما مصرف نیتروژن در مقادیر بیشتر از نیاز گیاه نه تنها اثر مثبتی بر عملکرد نداشت بلکه<br />در این شرایط عملکرد دانه نسبت به مصرف مقدار مناسب نیتروژن 3/ 11 درصد کاهش یافت. به علاوه در شرایط مصرف بهینه کود نسبت به مقادیر<br />بیشتر آن نه تنها کارآیی مصرف نیتروژن افزایش یافت بلکه حداکثر کارآیی مصرف آب ) 65 / 2 کیلوگرم بر مترمکعب( نیز در این شرایط به دست<br />آمد. در رابطه با اثر متقابل آبیاری و نیتروژن، افزایش هم زمان رطوبت خاک و نیتروژن عملکرد دانه را افزایش داد ولی مصرف مقادیر بالای کود<br />نیتروژن در شرایط تنش رطوبتی به علت کاهش جذب و افزایش هدرروی نیتروژن عملکرد دانه را کاهش داد به طوری که بیشترین میزان عملکرد<br />دانه ) 23 / 19 تن در هکتار( در تیمار تأمین نیاز کامل آبی گیاه و کاربرد 221 کیلوگرم نیتروژن به دست آمد، و کمترین میزان آن ) 17 / 9 تن در هکتار(<br />مربوط به تیمار تنش شدید خشکی و کاربرد 221 کیلوگرم نیتروژن بود