بررسی عناصر زبان‎شناسی زیست محیطی در متون عرفانی با تکیه بر آثار بهاءولد، مولوی و بقلی شیرازی

Abstract

زبان‎شناسی زیست محیطی یکی از شاخه­های جدید زبان‎شناسی است که به بررسی نقش زبان در تخریب­های محیط زیست می­پردازد؛ زیرا با پذیرشِ اصل ارتباط بین زبان و تفکر در زبانشناسی، خواهیم پذیرفت که طرز تفکر ما بر نحوۀ برخورد و رفتار ما با طبیعت تأثیر می‎گذارد. زبانشناسان با بررسی و تجزیه و تحلیل متون، در جست‎و‎جوی الگوهایی ذهنی هستند که ارتباط انسان با طبیعت را اصلاح و بازسازی می‎کند. نگارندگان، با این پیش‎فرض که عارفان به سبب ارتباط تنگاتنگ با جهان هستی، برای بیان اندیشه­های انتزاعی خود، بیشترین بهره را از عناصر طبیعت گرفته­اند، بر این باورند که زبان عرفان قادر است الگوهایی ارائه کند که با ترویج آن‎ها، زیرساخت‎های فکری و فرهنگی مردم نسبت به محیط زیست در جهت مثبت دگرگون شود. نتیجۀ بررسی­ها بیان­گر آن است که در دنیای کنونی که محیط زیست هر لحظه بیشتر تخریب می‎شود، ترویجِ چنین الگوهایی در به‎کردِ زیر ساخت­های فکری و اندیشگی جامعه نسبت به طبیعت مؤثّر است.