چکیدههدف از این تحقیق بررسی تولیدات علمی جهان در ارتباط با فلسفه اسلامی در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی. است. این تحقیق از نوع توصیفی و با رویکرد علم سنجی است. یافته ها نشان داد که کل تولیدات علمی نمایه شده مرتبط با فلسفه ...

نظریۀ انسجام‌‌گرایی از بدیل‌‌های مطرح نظریۀ مبناگرایی در ساختار توجیه است. مهم‌ترین مشکل نظریۀ انسجام‌‌گرایی در توجیه، مشکل جدایی است. این مقاله با رویکردی تحلیلی به بررسی این مشکل می‌‌پردازد. ایدۀ اصلی این اِشکال این است ...

علم الهی به ماسوا، در دو حیطۀ «پیش از خَلق» و «پس از خَلق»، مورد کنکاش‌های علمی فراوان قرار گرفته است. در این دو حیطه، صفتِ «علم الهی به مخلوقات متکثّر، پیش از خلق آن‌ها»، به جهت آن‌که از صفات ذاتی بوده و ذات الهی نیز بسیط ...

در عالَم اهل تسنن، دیوبندیه، مکتبی است که طی حدود دو قرن گذشته، از درون مذهب کلامی ماتریدیه برخاسته است. ادعای پیروی از کلام ماتریدیه، مهم‌‌ترین شاخصۀ کلامی دیوبندیه است، اما این مدعا در تطبیق مباحث کلامی، دچار تزلزل‌‌هایی ...

در فلسفه ملاصدرا انسان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. انسان تنها موجود ممکنی است که دارای حدّ وجودی مشخص و معینی نبوده و مراتب وجودی او متناظر و مطابق با عوالم و مراتب وجودی آن است. اصول و قواعد تأسیس این نظام فلسفی از ...

قوۀ خیال در نزد حکمای مسلمان جایگاهی ویژه دارد و در تمام عرصه‌‌های زندگی بشری - به‌ویژه در کسب کمالات انسانی - نقشی جدّی ایفا می‌‌کند؛ در عین‌ حال، اصلاح و نگه‌‌داشت حدّ این قوّه، نیازمند مراقبت‌‌های فراوانی است. حکمای ...

‌‌‌ابن سینا و ابن میمون هر دو از فیلسوفانی بوده‌‌‌‌اند که دغدغۀ اثبات عقلانی عقاید دینی خود را داشته‌اند. ‌‌‌ابن سینا از منظرِ اسلام معاد را در دو شکل روحانی و جسمانی می‌‌پذیرد، اما در نحوۀ پذیرش آن‌ها دو رویکرد متفاوت ...

یکی از مسائل مهم در تبیین وحی، بررسی رویکردهای گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای در وحی است. در میان رویکردهایی که در تبیین این مسئله وجود دارد، رویکرد ملاصدرا - به دلیل توجه به دو وجه گزاره‌ای و غیرگزاره‌ای وحی - از جایگاه ویژه‌ای ...

بحث از لذّت، ازجمله موضوعاتی است که سابقه‌ای دیرینه در فلسفه دارد. لذّت از آن جهت که محصول نفس و قوای نفسانی است، از مباحث فلسفی تلقی می‌شود و از همین رو، در آثار فیلسوفانی چون ارسطو، فارابی، ‌‌‌ابن سینا و ملاصدرا، به شکل ...

مسئلۀ‌‌ وحی و نقش نبی در آن، از مسائل بسیار مهم در میان اندیشمندان اسلامی است و در این میان، فارابی نخستین کسی است که به‌گونه‌ای روشمند، به تحلیل بحث وحی و نبوت پرداخته است. او تبیینی معرفت‌شناسانه از وحی دارد و معتقد است ...