بررسی تأثیر مؤلفه‌های مهم توسعه بر فاصله مطلوب ازدواج تا فرزندآوری

Abstract

هدف: شاخص‌های توسعه به دلیل آن‌که با مؤلفه‌هایی همچون شهرنشینی، تحصیلات و اشتغال سنجیده می‌شوند، می‌توانند نقش مهمی در تغییر رفتارهای باروری داشته باشند. یکی از مهمترین این تغییرات در کشورهای با باروری زیرسطح جایگزینی، افزایش در فاصله ازدواج تا فرزندآوری است. در این راستا، شناسایی عوامل مؤثر بر زمان مطلوب وقوع اولین تولد به دلیل تعیین نگرش افراد در زمینه فرزندآوری می‌تواند در ارائه راهکارهای مناسب برای جلوگیری از کاهش باروری مؤثر باشد. روش: هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر متغیرهای طبقات استانی، محل سکونت، سطح تحصیلی به تفکیک وضعیت شغلی بر روی فاصله مطلوب ازدواج تا فرزندآوری می‌باشد. بدین منظور نمونه‌ای متشکل از 6360 زن در آستانه ازدواج در کل کشور با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌بندی چند مرحله‌ای جمع‌آوری شد و داده‌ها با روش‌های تک متغیره تحلیل بقا تحلیل گشت. یافته‌ها: میانگین زمان بقای مطلوب بی‌فرزندی 63/2 سال بدست آمد. بقای مطلوب بی‌فرزندی در میان زنان با وضعیت‌های شغلی مختلف را در سطوح مختلف متغیرهای پیش‌بین تفاوت معنی‌داری نشان داد. نتیجه‌گیری: زنان دانشجو (دانش‌آموز)، در جستجوی کار، شاغل و خانه‌دار به ترتیب بیشترین بقای مطلوب بی‌فرزندی را داشتند. با وجود تفاوت این الگو در استان‌ها، سطوح تحصیلی و سنین مختلف، کلیه زنان دانشجو (دانش‌آموز)، دارای بقای مطلوب بی‌فرزندی بیشتری نسبت به سایر وضعیت‌های شغلی بودند. به نظر می‌رسد که با ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب برای زنان تحصیلکرده می‌توان انتظار فاصله بی‌فرزندی کوتاهتری داشت.