تحلیل خطای علمی در چارچوب معرفت‌شناسی اعتمادگرا (با تأکید بر دیدگاه سوسا

Abstract

تحلیل معرفت‌شناختی خطا اصولاً می‌تواند بر اساس تحلیل خطای ناشی از نقص خودِ باور، خطای حاصل از کذب باور یا خطای در توجیه صورت گیرد. اما به نظر می‌رسد خطای قابل انتساب به فاعل شناسا، داشتن باور معیوب، یا عدم دستیابی وی به صدق نیست بلکه خطای وی در توجیه است. این مقاله، در چارچوب نظریه‌های توجیه اعتمادگرا به تحلیل خطای علمی می‌پردازد. در این راستا با برررسی دیدگاه‌های اعتمادگرایانه آلوین گلدمن (اعتمادگرایی مبتنی بر فرایند) و رابرت نوزیک (ردیابی صدق) محدودیت‌های آنها نشان داده می‌شود و سپس دیدگاه منظرگرایی فضیلتی سوسا ارائه می‌شود. ادعای مقاله این است که اصل ایمنی باور که توسط سوسا به‌عنوان شرط لازم معرفت ارائه شده است، می‌تواند نقطه اتکای قابل دفاعی برای تحلیل خطای معرفتی باشد.