ترجمه ناپذیری نظریه های علمیِ با واژگان متفاوت
نوع مدرک
Textمقاله علمی- پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
ایده جنجالی سنجش‌ناپذیری در کارهای کوهن به مرور با ایده ترجمه ناپذیری معادل شد. برای این ایده دو شرح و استدلال متمایز قابل صورت بندی است. شرح اول از رویکرد بافتاریِ نظریِ او به معنا درمی‌آید و شرح دوم از تلقی تاکسونومیک‌اش از واژگان انواع طبیعی. مبتنی بر هر یک از این دو شرح میتوان یک شرط ترجمه‌ناپذیری به دست داد و بر اساس آن از ترجمه‌ناپذیر بودن نظریههای با واژگان متفاوت سخن گفت. در این مقاله این شروط ترجمه‌ناپذیری را صورت‌بندی خواهم کرد و به نقدهای منتقدین پاسخ خواهم گفت. هر چند با اعتراف به اینکه پذیرش این شروط امکان‌پذیری یک ترجمه را بسیار محدود می‌کند، اما اصول راهنمایی که منتقدین کوهن برای ترجمه ارائه کرده‌اند نیز فی الجمله متضمن تنشی بالقوه هستند و نمی‌توانند نقش یک اصل راهنمای معتبر را برای ترجمه ایفا کنند. در واقع در دل نسخه‌های متعدد این اصول تنشی بالقوه میان حفظ بیشینه معقولیت و حفظ بیشنه صدق در متن اصلی وجود دارد، بطوریکه پیروی نظام‌مند از آنها را نامطمئن می‌سازد.
کلید واژگان
سنجشناپذیریترجمهناپذیری
طبقه بندی انواع طبیعی
اصل حسن ظن
اصل‌انسانیت
شماره نشریه
25تاریخ نشر
2019-01-211397-11-01
ناشر
دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz
سازمان پدید آورنده
دانشجوی دکتری فلسفه علم، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانشاپا
2251-79602423-4419
