مجله پژوهش های فلسفی دانشگاه تبریز
مرور بر اساس
مجموعه‌های این پایگاه
ارسال های اخیر
-
گذار از عدالت اخلاقی به عدالت حقوقی و تعریف جدیدی از دولت سیاسی در فلسفه ارسطو
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)موضوعی این مقاله سعی در توضیح آن دارد امری کمتر دیده شده در اندیشه اخلاقی و سیاسی ارسطو یا، همان بعد حقوقی است که ارسطو اتفاقاً در فصل پنجم کتاب اخلاق نیکوماخوس جهت پیوند اخلاق و سیاست بیان کرده است. ارسطو در این فصل، از ...
-
بازی‌های فکری-فلسفی فبک؛ چیستی، ویژگی‌ها و کارکردها
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)ضرورت ورود بازی‌ها به محتواهای آموزشی در مدارس، اخیراً روشن شده است. قابلیت‌هایی در بازی‌ها شناخته شده که می‌تواند موجب تسهیل آموزش و ترغیب دانش‌آموزان به مشارکت در فعالیت‌های آموزشی شود. برنامه فلسفه برای کودکان یکی از ...
-
تحلیل و بررسی تأثیر فلسفۀ پویشی وایتهد در تحوّل الهیاتی با تمرکز بر مسألۀ «شدن»
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)«فلسفه پویشی» وایتهد به‌عنوان یک نگرش نوین و تأثیرگذار در حوزه فلسفه معاصر، به بررسی روابط اندام‌وار و پیوسته میان عناصر مختلف هستی و فرآیندها می‌پردازد. این رویکرد، که برخاسته از بینش‌های فلسفی و علمی است، معتقد است که ...
-
مفهوم تجربه نزد هگل و وایتهد: شناخت و فراشناخت
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)بحث از تجربه نزد هگل و وایتهد با یک مبنای اساسی و شبیه به‌هم، مطرح اما در دو مسیر کاملاً متفاوت بسط مییابد. مبنای این دو فیلسوف در مورد تجربه گره زدن بحث از آن به چیستی هستی است؛ هر چند این موضوع نیز به‌رغم شباهت‌هایی ...
-
اهمیت روش آموزش‌محور دانش منطق و معرفتشناسی نوصدرایی برای تعریف اصطلاحات علمی؛ موردپژوهی تعریف اصطلاح «تکنولوژی»
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)هدف: جامعه دانشگاهیان پدیده تکنولوژی با این مسئله مزمن مواجه هستند که از تکنولوژی تعریف دقیق، جامع و واحدی نشده است و حتی برخی‌شان دستیابی به چنین تعریفی را غیرممکن یا بی‌فایده دانسته‌اند. هدف این پژوهش انتخاب راهی برای ...
-
ارزیابی و تحلیل دیدگاه ذهنِ بدن‌مند
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)این مقاله با نگاهی به رویکردهای نابدنمند به ذهن، به بررسی دیدگاه ذهنِ بدن‌مند می‌پردازد. برپایۀ رویکردهای نابدنمند به ذهن، بدن در شکل‌گیری ذهن هیچ نقش بنیادینی ندارد. ذهن و بدن دو چیز متفاوت هستند. این تفاوت گاه هستیشناختی ...
-
ترسیم هندسه هستی‌شناسی فضا-زمان براساس مبانی معرفت‌شناختی ملاصدرا و انیشتین
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)هدف از این نوشتار، تبیین کیفیت ایجاد و بررسی ذاتیات فضازمان بر اساس فلسفه صدرایی و قیاس آن با گزارههای فیزیکال است. در این مقاله به‌نحو توصیفی تحلیلی دو مسئله مورد کنکاش قرار گرفت، یکی از حیث معرفتشناسی و دیگر هستیشناختی ...
-
نقش و تأثیر کارل مارکس در شکل‌گیری مفهوم دولت رفاه
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)دولت رفاه یکی از مفاهیم مهم حقوق عمومی بوده و اساس حکومت‌داری مدرن تلقی می‌شود. هرچند امروزه برخی، دوره دولت رفاه را پایان‌یافته می‌دانند و ادعا دارند که جهان وارد عصر دولت فرا تنظیم‌گر شده است اما واقعیت این است که حتی ...
-
واکاوی تفکرات ارسطو و سوفسطائیان درباره حکومت مطلوب
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)تعیین حکومت مطلوب و تبیین مهمترین مؤلفه‌های آن، همواره یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز حقوقدانان، سیاستمداران و فیلسوفان بوده است. امروزه، تعریف‌های مختلفی از حکومت مطلوب ارائه شده و در آنها، به شاخص‌های مهمی چون ...
-
تأثیر دین بر هویت فردی و اجتماعی از نگاه فارابی و کیرکگور
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)این پژوهش به بررسی و مقایسه نظرات فارابی، فیلسوف اسلامی، و سورن کیرکگور، فیلسوف دانمارکی و پیشگام اگزیستانسیالیسم مسیحی، در مورد نقش دین در شکل‌گیری هویت فردی و اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی این پژوهش تحلیل تطبیقی تأثیرات ...
-
مفهوم «ادراک» در فلسفه اسلامی
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)این مقاله به بررسی مفهوم «ادراک» در فلسفه اسلامی می‌پردازد و به ویژه تأثیر فیلسوفان معروفی چون ابن‌سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا را در این زمینه مورد تحلیل قرار می‌دهد. ادراک از دیدگاه این فیلسوفان به عنوان ابزاری برای دستیابی ...
-
بررسی انتقادی رویکرد علّامه طباطبائی درباره تعلّق ذاتی نفس به بدن در دیدگاه ملّاصدرا
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)«ذاتی بودن تعلّق نفس به بدن» از جمله دیدگاه‌های بدیع ملّاصدرا است. وی با ناتمام دانستن دیدگاه فیلسوفانی همانند افلاطون، ارسطو و ابن‌سینا در این موضوع، نظریّۀ ابتکاری خود یعنی جسمانیّة الحدوث بودن نفس انسانی را بیان نموده ...
-
خوانش انتقادی دیدگاه غزالی در سرنوشت سازی انسان توسط خویش
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)تبیین میزان تأثیر انسان در هستی و نقش او در تعیین و تغییر سرنوشت خویش، از مهمترین مباحث کلامی است که در فلسفه و کلام اسلامی، هماره مورد توجه اندیشمندان و دانشمندان مکاتب گوناگون فلسفه و کلام اسلامی بوده است. در جهت تبیین ...
-
براهین اتحاد عاقل و معقول در فلسفه افلاطون
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)اتحاد عاقل و معقول آموزه‌ای است که بیان صورت نهایی فلسفی خود را در فلسفه ملاصدرا بازیافته است؛ اما این اصل به بیان خودِ ملاصدرا و به شهادت متون فلسفی، ریشه در سنت فلسفی یونان باستان دارد. به عنوان نمونه اصل اتحاد عاقل و ...
-
فرآیند انتقال معنا در ترجمه از منظر پُل ریکور
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)ملاحظات متنی و زبانی نظام‌های معنایی و ساختاری متن ترجمه را نشان می‌دهند. از سوی دیگر، تعامل و یا عدم تعامل نشانه‌های متنی زبان مبدا و زبان مقصد می‌تواند فرآیند انتقال معنا را دچار چالش کند. نوشتار حاضر از اندیشۀ پل ...
-
پدیدارشناسی هرمنوتیکی هنر بزرگ؛ تلاش هایدگر برای عبور از زیبایی‌شناسی
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)هایدگر معتقد است فهم متافیزیکی از هنر و نظریه‌های زیبایی‌شناسانه سایه‌ای سنگین بر نسبت ما با هنر و آثار هنری انداخته است. این موضوع هم به ساحت فهم و درک آثار هنری (در مقام مخاطب) و هم به ساحت ابداع آثار هنری (در مقام هنرمند) ...
-
بررسی آرای رواقی مارکوس اورلیوس مبتنی بر تحلیل آماری کتاب تأملات
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)در سال‌های اخیر مکتب رواقی که ماهیتی اخلاقی دارد، به‌عنوان نوعی شیوه زندگی مورد توجه قرار گرفته است. آراء و باورهای مارکوس‌‌اورلیوس که از مهمترین فلاسفه رواقی است از تنها اثر باقیمانده او یعنی تأملات قابل استخراج است. ...
-
پیامد ذهن‌شناسی کانت با تکیه بر نظریه مطابقت
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)در عصر جدید پرداختن به مسائل معرفتشناسی در کانون توجه قرارداشت. برای کانت نیز معرفتشناسی دغدغه اصلی بود اما تمایز کانت در پرداختن به مسائل معرفت‌شناختی نسبت به گذشتگان در این نکته قرار‌‌‌دارد که او قبل از ارائه نظریه ...
-
شناسایی مؤلفه‌های انسان فرهیخته از منظر فلسفی
(دانشگاه تبریزUniversity of Tabriz, 2025-03-21)هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه‌های فلسفی انسان فرهیخته بود. رویکرد پژوهش، کیفی با پارادایم تفسیری بود و از روش‌های پژوهش اسنادی - کتابخانه‌ای، توصیفی - تحلیلی و روش پژوهش «تحلیل فلسفی» از نوع تحلیل تجزیه‌ای، بهره برده شد. ...
