لزوم رعایت اخلاق در کار و حرفه

Abstract

اخلاق حرفه‌ای مجموعه‌ای از کنش‌ها و واکنش‌های اخلاقیِ پذیرفته‌شده و قابل قبولی است که از سوی سازمان‌ها یا مجامع و انجمن‌های حرفه‌ای مقرر می‌شود تا مطلوب‌ترین روابط اجتماعی ممکن را برای اعضای خود و یا ذی‌نفعانِ دیگر در اجرای وظایف و مسئولیت‌های حرفه‌ای فراهم آورد. امروزه اخلاق؛ و رفتار حرفه‌ای مبتنی بر آن، از چنان اهمیتی برخوردار شده که حتی شرکت‌های بزرگ تجاری ـ صنعتی نیز در قبال مسئولیت‌های اجتماعی، خود را پایبند نوعی اخلاق حرفه‌ای می‌دانند و آن را در قالب آیین رفتار حرفه‌ای یا منشور اخلاقی سازمان، به‌عنوان راهنمای عمل مدیران و کارکنان خود از یک سو و مهم‌ترین استراتژی‌های سازمان در روابط خود با مشتریان از سوی دیگر مطرح و منتشر می‌کنند. افزون بر‌ این، ضوابط رفتاری و اخلاقی به‌عنوان بخشی از حقوق ذینفعان در معرض دید و توجه آنان قرار می‌گیرد. کسب و تجارتی ماندگار و بالنده است که با مشتریان صادق بوده و ارتباطی مؤثر با آنها برقرار سازد. رمز بقا و دوام هر کسب و کاری رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای در آن است. در چند دهه‌ی اخیر سرمایه‌گذاری مبتنی بر اصول اخلاقی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات در عرصه‌ی کسب و کار مطرح شده است. ریشه‌های ‌این گرایش در جامعه و هم‌چنین در میان سرمایه‌گذاران بسیار متفاوت است. مقاله‌ی حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی در صدد تبیین اهمیت رعایت اصول اخلاقی در کسب و کار، بیان مهم‌ترین اثرات بکارگیری این اصول در رونق کسب و کار و تبیین اهم چالش‌های پیش رو در این زمینه است، همچنین به آسیب‌شناسی عدم رعایت‌ اصول اخلاقی مربوط به کسب و کار حرفه‌ای پرداخته است. مهم‌ترین اصول اخلاق حرفه‌ای عبارتند از: درستکاری و بی‌طرفی؛ تعهد حرفه‌ای، رازداری؛ صلاحیت و مراقبت حرفه‌ای. و در چهار سطح جامعه، گروه‌های ذی نفع، رفتار افراد در درون سازمان با یکدیگر؛ و با دیگر افراد خارج سازمان قابل طرح است. مسائل اخلاقی می‌تواند در بخش‌های مختلف حرفه‌ای مانند امور مالی، مدیریت منابع انسانی؛ بازاریابی و اقدامات پیشبرد فروش؛ عملیات تولید، مالکیت معنوی، مدیریت دانش و مهارت؛ و تجارت بین‌الملل مطرح گردد.