علّیت احتمالاتی از دیدگاه الری ایلز

Abstract

در این نوشتار به بررسی نظریه علّیت احتمالاتی میپردازیم. ایده ی اصلی این نظریه این است که<br />علت، احتمال وقوع معلول را تغییر میدهد. علّیت در این نظریه، به عنوان رابطهای عینی و مبتنی بر<br />ویژگیهای ذاتی معرفی میشود و روابط علّی در سطح نوعی مورد توجه قرار میگیرد. شناخت ما<br />نسبت به پدیدههای طبیعی قطعی و متعین نیست و سیر شناخت انسانی به صورت تقریب به<br />حقیقت است. بنابراین با اذعان به نقص شناختی انسان، قالبی احتمالی برای تبیین یافتهها پیشنهاد<br />میشود. علّیت احتمالاتی از نظریهِ احتمال به عنوان ابزاری استفاده میکند تا بتواند رابطه علّت و<br />معلول را با دقت و وضوح بیشتری تبیین کند. علّیت احتمالاتی در دو سطح بررسی میشود: سطح<br />نوعی (علّیت عام) و سطح نمونهای (علّیت خاص). در این پژوهش، مشابه رویکرد الری ایلز روابط<br />علّی احتمالاتی در سطح نوعی و به صورت عام مد نظر است و روابط علّی به رویدادهای نوعی یا<br />ویژگیها نسبت داده میشود. دو تفسیر متفاوت از احتمال وجود دارد: تفسیر ذهنی و تفسیر عینی.<br />آنچه در این تقریر به دنبال آن هستیم، تفسیری عینی از احتمال است که در قالب تفسیر بسامدی<br />– تمایلی از آن یاد میشود. مسأله اصلی در این پژوهش، کنکاش در مفهوم نظریه علّیت احتمالاتی و<br />بررسیِ توان و قابلیت این مفهوم در برابر چالشهای معرفتی و هستی شناختی است