تطبیق دیدگاه غزالی و کر‌کگور در حقیقت ایمان

Abstract

ایمان از جمله مسائل الهیاتی در ادیان ابراهیمی است که متفکران بسیاری درباره آن و ارتباط آن با موضوع‌های دیگری مانند معرفت و عقل گفته‌اند. غزالی و کرکگور از جمله متفکرینی هستند که براساس مبانی فکری خویش که شباهت‌ها و تفاوت‌هایی در اسلام و مسیحیت دارند، به مسأله ایمان پرداخته‌اند. هرچندکه کرکگور بیشتر نگرشی اگزیستانس داشته است. غزالی، ایمان را از سنخ تصدیق دانسته است و معرفت مقدمه این تصدیق است، اما سنخ این ایمان کاملاً منطقی نیست زیرا ایمان تصدیق جازمی و روان‌شناختی است که از روی تسلیم برای فرد به وجود آمده است. کرکگور، ایمان را حقیقتی توصیف‌ناپذیر و پارادوکسیکال می‌داند. ایمان امری همراه با شورمندی و حیرت است که منجر به وحدت یافتگی می‌شود. ایمان نزد غزالی، هرچند که مراتبی دارد اما گستره بیشتری نزد مردم دارد. در این پژوهش سعی شده که شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو متفکر را با توجه به دو اثر مهم‌شان تطبیق داده شود.