مفهوم دیگری در فلسفه‌ی یاسپرس

Abstract

کارل یاسپرس فیلسوف بزرگ اگزیستانس مانند سایر فیلسوفان این حوزه هستی و وجود آدمی را در گرو «هستى– در – عالم» و «هستى – با – دیگران‌« مى‌داند. یکى از مفاهیم بنیادین فلسفه­ی وی، مفهوم دیگری است که به گونه­ای عمیق­تر نسبت به فلسفه­ی سایر فیلسوفان اگزیستانسیالیست مطرح شده است زیرا نزد وی، فرد، خویشتن خویش را به وسیله­ی دیگری درک مى‌کند. ارتباط با دیگری به معنای انتقال احساسات و افکار به دیگرى یا ارتباطی در بستر حیات اجتماعی برای برطرف کردن نیازهای ذاتی نیست؛ بلکه نسبتى است در زمینه­ی اگزیستانس داشتن؛ نسبتی بین‌الاذهانى و مبتنی بر نوعى احترام متقابل. می­توان گفت که چون نزد یاسپرس، اگزیستانس انسان فاقد وجه نظری است و در عمل و انتخاب ظهور می­کند، لذا ارتباط با دیگری نیز از جمله موقعیت­هایی محسوب می­شود که ظهور اگزیستانس آدمی را ممکن می­سازد. در مقاله­ی حاضر تلاش می­شود که با بررسی مفهوم دیگری و نسبت و ارتباط این مفهوم با سایر مفاهیم مهم فلسفی یاسپرس، اهمیت و جایگاه آن در فلسفه­ی وی روشن شود.