اثر بازدارندگی برخی تیمار‌های غیر شیمیایی بر Penicillium expansum و دیگر قارچ‌های عامل پوسیدگی در سیب

Abstract

یکی از مهم­ترین عوامل خسارت­زای میوه سیب در مرحله پس از برداشت، پوسیدگی کپک آبی با عامل <em>Penicillium expansum</em> Link. است. در این تحقیق، کارایی مواد غیر سمی کیتوزان و واکس پوششی کارنـوبا و قارچ­کش ایمـازالیـل در کنتـرل کپک آبی در میوه ارقام سیب گلدن دلیشز و رد دلیشز در شرایط آزمایشگاه و ارتباط آن­ها با سطـوح پلی­فنـل بررسی شـد. همچنین، اثر بازدارنـدگی <em>Trichoderma atroviride</em> و <em>T.harzianum</em> بر هفـت قـارچ عامـل پوسیـدگی شـامل<em>Rhizopus stolonifer </em>، <em>Alternaria alternata</em> <em>P. expansum</em>، <em>Ulocladium </em>sp<em>. </em><em>،Aspergilus </em>sp. ،<em>Monilia</em> sp.<em> وCladosporium fulvum</em> نیز مطالعه شد. بر اساس نتایج، حساسیت رقم گلدن دلیشز به <em>P. expansum</em> بیش از رد دلیشز بود. در هر دو رقم سیب، تیمار کیتوزان موجب مهار <em>P. expansum</em> در محیط کشت و میوه شد. تیمار­های ایمازالیل، کیتوزان+ایمـازالیل، کیتـوزان، کیتـوزان+واکس و واکس به ترتیب بیش­ترین تا کم­ترین اثر بازدارندگی را داشتند و تیمار کیتوزان پوسیدگی را تا 97% کاهش داد. غلظت پلی­فنل در میوه رقم رد دلیشز بیش از گلدن دلیشز بود و بیش­ترین تا کم­ترین آن به ترتیب در تیمار­های کیتوزان، کیتوزان + ایمازالیل، کیتوزان + واکس، ایمـازالیل، واکـس و شاهـد دیده شد. روابط معکـوسی بین غلظت پلی­فنل با حساسیت رقم به <em>P. expansum</em> (<em>R</em> = -0/989) و با تیمار (<em>R</em> = -0/68) وجود داشت. بر این اساس به نظر می­رسد در سیب، ترکیبات فنلـی در مقـاومت ساختتاری و در مقـاومت القتا شـده (با واسطـه کیتـوزان) به قـارچ <em>P. expansum</em> دخالت دارند. هر دو گونه تریکودرما به خصوص <em>T. atroviride</em> قادر به کنترل کلیه قارچ­های پوسیدگی بودند. بر اساس نتایج، کیتوزان را می­توان به عنوان ماده­ای سالم در کنترل کپک آبی توصیه کرد اما واکس پوششی کارنوبا تاثیری روی سیب نداشت