برآورد خلأ عملکرد برنج با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) در آمل و رشت

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> <strong>مستندسازی</strong><strong>فرآیند</strong><strong>تولید</strong><strong>در</strong><strong>کشاورزی</strong><strong>شامل</strong><strong>تهیه کلیه</strong><strong>اطلاعات</strong><strong>و</strong><strong>فعالیت‌هایی</strong><strong>است</strong><strong>که</strong><strong>سیر</strong><strong>تولید یک</strong><strong>محصول</strong><strong> از </strong><strong>مرحله</strong><strong>تهیه</strong><strong>بستر</strong><strong>بذر</strong><strong>تا</strong><strong>برداشت</strong><strong>را</strong><strong>نشان</strong><strong>می‌دهد. لذا، هدف از این پژوهش، برآورد خلأ عملکرد ارقام محلی برنج به روش تحلیل مقایسه کارکرد (</strong><strong>CPA</strong><strong>) بود. در</strong><strong>این</strong><strong>پژوهش</strong><strong>تمامی</strong><strong>عملیات‌های</strong><strong>مدیریتی</strong><strong>انجام</strong><strong>‌</strong><strong>شده</strong><strong>از</strong><strong>مرحله</strong><strong>تهیه</strong><strong>بستر</strong><strong>بذر</strong><strong>تا</strong><strong>برداشت برای ارقام محلی برنج</strong><strong>از</strong><strong>طریق</strong><strong> م</strong><strong>طالعات</strong><strong>میدانی در منطقه آمل واقع در استان مازندران و منطقه رشت در استان گیلان طی سال‌های 1395 و 1396 ثبت</strong><strong>شد. برای تعیین مدل عملکرد (تولید)، رابطه بین تمامی متغیرها و عملکرد شلتوک از طریق رگرسیون گام‌به‌گام بررسی شد. خلأ عملکرد نیز از تفاضل پتانسیل عملکرد و عملکرد واقعی به‌دست آمد. نتایج نشان داد از حدود 155 متغیر مورد بررسی، مدل نهایی در منطقه آمل و رشت به‌ترتیب با هفت و شش متغیر مستقل انتخاب شد. متوسط عملکرد واقعی ثبت‌شده در دو منطقه آمل و رشت به‌ترتیب برابر 4821 و 4467 کیلوگرم در هکتار بود. در معادله تولید منطقه آمل، متوسط و حداکثر عملکرد به‌ترتیب 4798 و 6505 کیلوگرم در هکتار تخمین زده شد که کل خلأ عملکرد برابر 1707 کیلوگرم در هکتار بود. در معادله تولید منطقه رشت، متوسط و حداکثر عملکرد به‌ترتیب 4443 و 6377 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد که کل خلأ عملکرد برآورد شده برابر 1934 کیلوگرم در هکتار بود. در منطقه آمل، میزان افزایش عملکرد مربوط به متغیرهای تاریخ نشاکاری، تعداد دفعات مصرف سرک و نیتروژن بعد از گلدهی به‌ترتیب برابر 364، 292 و 416 کیلوگرم در هکتار سهمی معادل 21، 17 و 24 درصد از کل خلأ عملکرد را شامل شدند. همچنین، متغیرهای تناوب زراعی، ضدعفونی بذر و برداشت با کمباین از نظر خلأ عملکرد در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در منطقه رشت، میزان افزایش عملکرد مربوط به متغیرهای مصرف پتاسیم، نیتروژن قبل از نشا و نیتروژن بعد از گلدهی به‌ترتیب با 644، 325 و 730 کیلوگرم در هکتار خلأ عملکرد سهمی معادل 33، 17 و 38 درصد از کل را نشان دادند. بنابراین، بر اساس برازش رابطه بین عملکرد مشاهده‌شده و عملکرد پیش‌بینی‌شده می‌توان بیان کرد که دقت مدل (معادله تولید) مناسب بوده و می‌تواند برای برآورد میزان خلأ عملکرد و تعیین سهم هر یک از متغیرهای محدود‌ کننده عملکرد به‌کار گرفته شود.</strong>