تأثیر سطوح مختلف کود محرک رشد حاوی عصاره جلبک و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و مواد مؤثره زعفران

Abstract

<strong>چکیده</strong> <strong>به ‌منظور بررسی تأثیر کود محرک رشد و وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی و محتوای مواد مؤثره زعفران </strong><strong><em>sativus</em></strong><strong> L.)</strong><strong>(<em>Crocus</em></strong><strong>آزمایشی در سال زراعی 96- 1395 </strong><strong>در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل </strong><strong>کود محرک رشد حاوی 16 درصد عصاره جلبک با مقادیر صفر، 15 و 30 لیتر در هکتار به‌صورت غوطه‌وری بنه و مصرف در آب آبیاری)</strong><strong> و وزن بنه مادری (4- 1/0، 8- 1/4 و12- 1/8 گرم) بودند.</strong><strong>کاربرد کود زیستی اثر معنی‌داری بر عملکرد گلبرگ، مقدار کار</strong><strong>و</strong><strong>تنوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی گلبرگ (محتوای آنتی‌اکسیدان کل و آنتوسیانین) و مواد مؤثره کلاله (پیکروکروسین، سافرانال و کروسین) داشت. بیشترین مقدار </strong><strong>عملکرد گلبرگ (027/0 گرم در بوته)، محتوای کاروتنوئید (83/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، آنتوسیانین</strong><strong> (49/24 میلی‌گرم در صد گرم)، آنتی‌اکسیدانت (80/29 درصد)، سافرانال، کروسین</strong><strong>و پیکروکروسین از تیمار مصرف 30 لیتر در هکتار کود زیستی به‌دست‌آمد؛ اما در بیشتر صفات تفاوت معنی‌داری بین دو سطح 15 و 30 لیتر در هکتار کود محرک زیستی مشاهده نشد. کمترین مقادیر عملکرد گلبرگ خشک (023/0 گرم در بوته)، کارتنوئید (04/1 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، </strong><strong>آنتوسیانین</strong><strong> (29/22 میلی‌گرم در صد گرم)، آنتی‌اکسیدانت (54/25 درصد)، سافرانال، کروسین و پیکروکروسین نیز از تیمار شاهد به‌دست‌آمد. وزن بنه مادری بر فعالیت آنتی‌اکسیدانی، مقدار آنتوسیانین و کاروتنوئید گلبرگ و میزان سافرانال کلاله تأثیر معنی‌داری داشت و با افزایش وزن بنه، مقدار این صفات افزایش پیدا کرد. اثر متقابل کود محرک زیستی و وزن بنه مادری بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار نبود. در مجموع، </strong><strong>مصرف کود محرک زیستیِ تکامین آلگا و همچنین کاربرد بنه‌های مادری با وزن 12-1/8 گرم به بهبود خصوصیات کیفی زعفران منجر شد.</strong> <strong> </strong>