همزیستی سه گونه قارچ میکوریز (Glumos spp.) بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی در قلمه‌های ریشه‌دار سه رقم زیتون

Abstract

<strong>این پژوهش به منظور بررسی اثر تلقیح قلمه‌های ریشه‌دار شده سه رقم زیتون با سه گونه قارچ همزیست از جنس </strong><strong><em>Glomus</em></strong><strong> بر ویژگی‌های رشد، میزان کلروفیل و جذب برخی عناصر غذایی در قلمه‌ها اجرا گردید. مطالعه به‌صورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور، بر پایه‌ی طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی علوم باغبانی دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. فاکتور اول ارقام زیتون در سه سطح شامل 'آربکین‘ (</strong><strong>R₁</strong><strong>)</strong><strong>، 'کنسروالیا</strong><strong>‘ (</strong><strong>R₂</strong><strong>) </strong><strong>و 'مُحرم‘ (</strong><strong>R₃</strong><strong>)</strong><strong> و فاکتور دوم تلقیح قلمه‌های ریشه‌دار شده با مخلوط‌های متفاوتی از سه گونه قارچ میکوریزا</strong><strong>در پنج سطح</strong><strong> شامل </strong><strong>D₁</strong><strong> (</strong><strong><em>G.mosseae</em></strong><strong>+</strong><strong><em>G.intraradices</em></strong><strong>)، </strong><strong><em>G.hoi</em></strong><strong>) D₂</strong><strong>+</strong><strong><em>G.mosseae</em></strong><strong>)،</strong><strong>D₃ </strong><strong>(</strong><strong><em>G.hoi</em></strong><strong>+</strong><strong><em>G.intraradices</em></strong><strong>)، </strong><strong> D₄</strong><strong>(ترکیب هر سه </strong><strong>گونه قارچ) </strong><strong>و </strong><strong>D₅</strong><strong> بدون تلقیح (شاهد) بودند. بر اساس نتایج بیشترین درصد همزیستی </strong><strong>R₂D₂</strong><strong>و کمترین آن در تیمارهای </strong><strong>D₅</strong><strong> هر سه رقم مشاهده گردید. کاربرد قارچ میکوریزا موجب افزایش معنی‌دار برخی ویژگی‌های رشد از جمله ارتفاع و قطر ساقه اصلی نهال، سطح برگ، وزن تر و خشک اندام‌های هوایی و ریشه </strong><strong>و </strong><strong>نیز محتوای کلروفی</strong><strong>ل </strong><strong>a</strong><strong>، </strong><strong>b</strong><strong> و کل </strong><strong>در همه تیمار‌های مایه‌زنی شده نسبت به شاهد گردیدند. همزیستی قارچ‌ها هم‌چنین موجب افزایش معنی‌دار جذب عناصری چون فسفر، پتاسیم، روی و آهن نسبت به شاهد گردید</strong><strong>. براساس نتایج حاصل از این مطالعه و اثرات مثبت قارچ میکوریزا روی رشد و جذب عناصر غذایی در نهال‌های زیتون، کاربرد مخلوط قارچ‌های فوق در تولید و پرورش این نهال‌ها توصیه می‌گردد. </strong>