اثر تاریخ‌کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه سه رقم گندم در شرایط رقابت با یولاف ‌وحشی

Abstract

<strong>یکی از روش‌های مدیریت علف‌های‌هرز در کشاورزی پایدار، استفاده از ارقام گندم است که ضمن حفظ عملکرد دارای قدرت رقابتی بالایی می‌باشند. به‌منظور ارزیابی تأثیر تاریخ‌کاشت در قدرت رقابتی علف‌ هرز یولاف وحشی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم گندم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال زراعی 1393-1392 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش تاریخ‌ کشت گندم در سه سطح (25 آبان، 10 آذر و 25 آذر)، ارقام گندم در سه سطح (استار، چمران و ویریناک) و رقابت در دو سطح (با و بدون رقابت) بود. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در شرایط رقابت با یولاف وحشی با کاشت رقم استار در تاریخ‌های 25 آبان و 10 آذر و هم‌چنین کاشت رقم چمران در 10 آذر، به‌ترتیب به میزان 8/6، 7/7 و 7/8 تن در هکتار به‌دست آمد. در شرایط بدون رقابت، بیشترین عملکرد دانه را رقم استار (10/4) در تاریخ‌کاشت 25 آبان و بعد از آن بدون تفاوت معنی‌داری در تاریخ‌ کشت 10 آذر (10/14) به خود اختصاص داد. عملکرد دانه همبستگی بالایی با تعداد دانه در سنبله (</strong><strong>^**</strong><strong>0/81) و نسبتاً خوب با وزن هزار دانه (</strong><strong>^**</strong><strong>0/59)</strong><strong>داشت. بیشترین شاخص رقابت در هر سه رقم در تاریخ کشت 10 آذر مشاهده گردید. گرچه تأخیر در کشت و وجود رقابت باعث کاهش عملکرد گندم شدند، ولی بر اساس نتایج این آزمایش در چنین شرایطی انتخاب رقم استار برای تاریخ‌ کشت 25 آبان و 10 آذر و ویریناک برای کشت تأخیری (اواخر آذر) انتخاب مناسب‌تری بودند.</strong>