اثر دور آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی دو گونه دارویی مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) و مرزه رشینگری (S. Rechingeri jamzad) در منطقه غرب لرستان

Abstract

<strong>به‌منظور ارزیابی </strong><strong>عملکرد کمی و کیفی </strong><strong>دو گونه مرزه خوزستانی و رشینگری در دورهای مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در منطقه غرب لرستان(کشکان) درسال زراعی 92-1391 انجام شد. تیمارهای فواصل آبیاری(15 روز</strong><strong>یک‌بار</strong><strong>، 30 روزیک‌بار و دیم) در کرت‌های اصلی و گونه مرزه</strong><strong> (</strong><strong>خوزستانی و رشینگری) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. صفات اندازه‌گیری شده شامل </strong><strong>وزن برگ و سرشاخه گلدار</strong><strong>، بازده و عملکرد اسانس، ترکیبات اسانس، شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته بودند. </strong><strong>نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دور آبیاری بر همه صفات اندازه‌گیری شده به جزء ترکیبات اسانس معنی‌دار بوده و اثر گونه تنها بر بازده و عملکرد اسانس مرزه معنی‌دار شد. به‌طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که در هر دو گونه مرزه، با افزایش فواصل آبیاری و کشت دیم، وزن برگ و سرشاخه گلدار، بازده و عملکرد اسانس، شاخص سطح برگ و ارتفاع بوته به ترتیب به میزان 73، 23، 78، 80 و 33 درصد در مقایسه با شاهد (آبیاری 15 روز) کاهش نشان دادند. در بین گونه‌ها نیز گونه رشینگری ازلحاظ بازده اسانس (7/3 درصد) و عملکرد اسانس (26/100کیلوگرم در هکتار) بر گونه خوزستانی با بازده اسانس (03/2) و عملکرد اسانس (25/62 کیلوگرم در هکتار) برتر بود.</strong>