تأثیر میکوریزا، کود فسفات زیستی و کود دامی بر مقادیر رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد گشنیز (Coriandurum sativum L.)

Abstract

<strong>به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز یک آزمایش فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار به</strong>‌<strong>صورت مزرعه</strong>‌<strong>ای در سال زراعی 92 در خرم</strong>‌<strong>آباد اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح، </strong><strong>کود فسفات زیستی</strong><strong> و کود دامی در سه سطح بودند. همچنین یک کرت به عنوان شاهد کود شیمیایی (</strong><strong>نیتروژن، فسفر، پتاسیم به میزان 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسه آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی صورت گرفت. </strong><strong>بیشترین </strong><strong>میزان غلظت فسفر دانه (</strong><strong>67/3 درصد</strong><strong>)،</strong><strong>کاروتنوئید</strong><strong>برگ</strong><strong> (</strong><strong>39/2 </strong><strong>میکروگرم بر میلی</strong>‌<strong>لیتر</strong><strong>)، </strong><strong>عملکرد زیستی (7/3931 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (67/1780 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (</strong><strong>08/36 درصد</strong><strong>) در اثر </strong><strong>تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی</strong><strong> حاصل شد که به ترتیب 51، </strong><strong>168،</strong><strong> 51، 80، 27 درصد بیشتر از شاهد شیمیایی شد</strong><strong>. اثر متقابل و معنی</strong>‌<strong>داری در بین تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی در کاروتنوئید</strong><strong> برگ،</strong><strong>عملکرد دانه و شاخص برداشت مشاهده شد</strong>. <strong>طبق نتایج حاصله در این پژوهش تلقیح میکوریزا بیشترین تأثیر را نسبت به کود فسفات زیستی و کود دامی روی عملکرد دانه و عملکرد زیستی و شاخص برداشت گشنیز داشت.</strong> <strong>به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریزا، کود فسفات زیستی و دامی بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی گشنیز یک آزمایش فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 18 تیمار و سه تکرار به</strong>‌<strong>صورت مزرعه</strong>‌<strong>ای در سال زراعی 92 در خرم</strong>‌<strong>آباد اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل قارچ میکوریزا در دو سطح، </strong><strong>کود فسفات زیستی</strong><strong> و کود دامی در سه سطح بودند. همچنین یک کرت به عنوان شاهد کود شیمیایی (</strong><strong>نیتروژن، فسفر، پتاسیم به میزان 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در هر تکرار قرار داده شد و مقایسه آن با تیمارهای کودهای زیستی و دامی نیز در قالب طرح بلوک کامل تصادفی صورت گرفت. </strong><strong>بیشترین </strong><strong>میزان غلظت فسفر دانه (</strong><strong>67/3 درصد</strong><strong>)،</strong><strong>کاروتنوئید</strong><strong>برگ</strong><strong> (</strong><strong>39/2 </strong><strong>میکروگرم بر میلی</strong>‌<strong>لیتر</strong><strong>)، </strong><strong>عملکرد زیستی (7/3931 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (67/1780 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (</strong><strong>08/36 درصد</strong><strong>) در اثر </strong><strong>تلقیح با میکوریزا، مصرف 70 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 20 تن در هکتار کود دامی</strong><strong> حاصل شد که به ترتیب 51، </strong><strong>168،</strong><strong> 51، 80، 27 درصد بیشتر از شاهد شیمیایی شد</strong><strong>. اثر متقابل و معنی</strong>‌<strong>داری در بین تلقیح میکوریزا و کود فسفات زیستی در کاروتنوئید</strong><strong> برگ،</strong><strong>عملکرد دانه و شاخص برداشت مشاهده شد</strong>. <strong>طبق نتایج حاصله در این پژوهش تلقیح میکوریزا بیشترین تأثیر را نسبت به کود فسفات زیستی و کود دامی روی عملکرد دانه و عملکرد زیستی و شاخص برداشت گشنیز داشت.</strong>