اثر سطوح مختلف کلرید سدیم و کلونیزاسیون میکوریزایی بر رشد و جذب فسفر، پتاسیم و سدیم توسط گیاه زعفران (.Crocus sativus L)

Abstract

در یک آزمایش گلدانی اثر سطوح مختلف شوری ناشی از کلرید سدیم (5/1، 5/4 و 5/7 دسی زیمنس بر متر) بر مولفه های رشد، جذب فسفر، پتاسیم و سدیم توسط گیاه زعفران با حضور و بدون حضور میکوریزا به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد افزایش شوری از 5/1 به 5/7 دسی زیمنس بر متر وزن ماده خشک گیاه را به شدت کاهش داد. این کاهش به سمیت ناشی از تجمع فراوان یون سدیم (Na⁺) و کاهش غلظت یون پتاسیم (K⁺) در گیاه ارتباط داده شد. کلونیزاسیون میکوریزایی گیاه باعث کاهش غلظت یون سدیم و بهبود نسبت پتاسیم به سدیم (K⁺:Na⁺) و در نتیجه سبب افزایش مولفه های رشد گیاه گردید. درصد کلونیزاسیون ریشه تحت تاثیر سطوح شوری قرار نگرفت. علی رغم کاهش وزن ماده خشک گیاه میکوریزایی با افزایش شوری، پاسخ رشد میکوریزایی زعفران در شرایط تنش شوری خاک افزایش پیدا نمود. غلظت فسفرو محتوای فسفر اندام هوایی گیاه میکوریزایی به طور معنی داری بیشتر از میزان آنها در گیاه شاهد بود. اگر چه محتوای فسفر اندام هوایی گیاه میکوریزایی با افزایش شوری کاهش پیدا نمود ولی محتوای فسفر اندام هوایی گیاه میکوریزایی در واحد طول ریشه کلنی شده با افزایش شوری، افزایش پیدا نمود و این می تواند افزایش پاسخ رشد میکوریزایی گیاه زعفران با افزایش شوری خاک را توجیه نماید. این مطالعه نشان داد گیاه زعفران دارای وابستگی زیاد به قارچ میکوریزا می باشد و کلونیزاسیون میکوریزایی سبب گردید تا اثرات سوء تنش شوری بر مولفه های رشد، جذب فسفر، پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم کاهش یابد.