ارزیابی توان تشکیل هسته یخ باکتری‌های جداسازی شده از ژنوتیپ‌های تجاری نیشکر

Abstract

استان خوزستان تنها استان نیشکر خیز ایران محسوب می­ شود و سرمازدگی در بعضی از سال­ ها خسارت زیادی به این محصول ارزشمند وارد می­ کند. از آن­جایی‌ که تاکنون پژوهش جامعی در زمینه‌ی شناسایی باکتری­ هایی با پتانسیل تشکیل هسته­ ی یخ در سرمازدگی انجام‌ نشده است این پژوهش با این هدف انجام شد. در این بررسی، از استرین­ های اندوفیت و اپی­فیت جداشده از گیاه نیشکر واقع در مؤسسه تحقیقات و آموزش نیشکر و صنایع جانبی استفاده شد. ژن مولد هسته­ ی یخ توسط جفت آغازگرهای 3076f/3463r و 3308f/3463r ردیابی شد. برای بررسی پتانسیل یخ­زدگی استرین­ های نماینده، چهار آزمون "تعیین فعالیت هسته­ ی یخ به روش انجماد درون لوله"، "آزمون انجماد قطره در دمای منفی بیست درجه سانتی­گراد"، "آزمون هسته­ ی یخ روی برگ­ های بریده شده در شرایط آزمایشگاه" و "آزمون هسته ی یخ روی گیاه نیشکر در شرایط گلخانه" انجام شد. در پایان گونه ­های <em>Burkholderia gladioli</em>،<em>Burkholderia fungorum</em><em>، </em><em>Burkholderia cantaminans</em>،<em>Mesorhizobium huakuii</em>،<em>Ochrabacterium ciceri</em>،<em>Microbacterium proteolyticum</em><em>، </em><em>Microbacterium foliorum</em><em>، </em><em>Ralstonia solanacearum</em><em>، </em><em>Ralstonia picketii</em>و<em>Xanthomonas compestris </em>با شدت­­ های مختلف علائم سرمازدگی را در آزمون ­های مذکور نشان دادند. برای هیچ­کدام از استرین­ های گونه‌های مذکور، به­ غیر از استرین‌های گونه <em>X. campestris</em> در منابع و پژوهش­ های پیشین، فعالیت هسته­ ی یخ گزارش نشده است. آزمون‌های بررسی فعالیت هسته ­ی یخ استرین‌های انجام‌شده در آزمایشگاه و گلخانه نیز تأییدکننده نتایج حاصل از آزمون مولکولی بودند. علاوه بر آن، براساس این آزمون­ ها مشخص شد که رقم CP69-1062 حساس­ترین و رقم CP73-21 مقاوم­ترین رقم نسبت به مشکل سرمازدگی است. این نتایج اطلاعات خوبی برای تولیدکنندگان و تشویق آن­ها به استفاده از ارقام مقاوم فراهم می­ آ­ورد.