تاثیر سامانه ‏های کشت مختلط لوبیا سبز و شبدر بر تنوع زیستی دشمنان طبیعی تریپس پیاز، Thrips tabaci Lindeman

Abstract

در پژوهش حاضر تأثیر سامانه‌ها‏ی کشت‌ نواری شامل سه، شش و نه ردیف لوبیا سبز (Phaseolous vulgaris L.) در کنار سه ردیف شبدر (Trifolium resupinatum L.) و نیز سیستم تک‌کشتی لوبیا سبز بر تنوع زیستی شکارگرهای تریپس پیاز (Thrips tabaci Lindeman) و نسبت تراکم شکارگرها به شکار در یک مزرعه آزمایشی واقع در اردبیل در سال‏های 1394 و 1395 مطالعه شد. در این تحقیق، 21 گونه شکارگر تریپس پیاز جمع‌آوری و شناسایی شدند که از میان آن‏ها گونه‏های Aeolothrips intermedius Bagnall و Orius niger (Wolff) بیشترین درصد فراوانی نسبی را در هر یک از سامانه‏های کشت داشتند. شاخص تنوع شانون (H) در هر سه تیمار کشت مختلط لوبیا سبز و شبدر به طور معنی‌داری از تک‌کشتی لوبیا سبز بیش‏تر بود. مقدار شاخص شباهت تنوع گونه‌ای موریسیتا- هورن (CMH) بین تک‌کشتی لوبیا سبز با هر یک از تیمارهای کشت نواری (85/0≤ CMH) کمتر از مقدار این شاخص بین سه تیمار کشت نواری لوبیا سبز و شبدر (94/0 ≤CMH) بود. در هر دو سال، نسبت تراکم شکارگرها به شکار و نیز تراکم شکارگرهای تریپس پیاز به‌خصوص دو گونه شکارگر غالب A. intermedius و O. niger در هر سه تیمار کشت نواری لوبیا سبز و شبدر به طور معنی‌داری بیشتر از تک‌کشتی لوبیا سبز بود. بنابراین، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که کشت نواری لوبیا سبز و شبدر باعث افزایش تنوع گونه‌ای شکارگرهای تریپس پیاز و کاهش تراکم T. tabaci شد. استفاده از سامانه‏های کشت نواری مذکور در مزارع لوبیا سبز به ‌عنوان یکی از اجزای مهم در مدیریت تلفیقی تریپس پیاز توصیه می‏شود.