تنوع گونه ای دشمنان طبیعی بالشک مرکبات، (Pulvinaria aurantii (Hem.: Coccidae، روی گونه های مختلف مرکبات منطقه تنکابن در شمال ایران

Abstract

بالشک مرکبات، Pulvinaria aurantii Cockerell (Hem.: Coccidae) یکی از جدی ترین آفات مرکبات در شمال ایران می باشد. بسیاری از دشمنان طبیعی می توانند در کنترل بیولوژیک این آفت در طبیعت موثر باشند. در این تحقیق، تنوع گونه ای و فراوانی دشمنان طبیعی بالشک مرکبات روی پنج گیاه میزبان شامل پرتقال خونی (Citrus sinensis cv. Moro)، پرتقال محلی (Citrus sinensis cv. Siavaraz)، نارنج (Citrus aurantium cv. Narenj)، نارنگی کلمانتین (Citrus clementina cv. Cadoux) و کامکوات (Fortunella margarita cv. Nagami) در باغ های مرکبات منطقه تنکابن طی سال های 1390 و 1391 مطالعه شد. بر اساس نتایج، 13 گونه دشمن طبیعی با فراوانی‏ های متفاوت روی گیاهان مختلف میزبان آلوده به بالشک مرکبات جمع آوری شدند. در هر دو سال، کفشدوزک Cryptolaemus montrouzieri Mulsant (Col.: Coccinellidae) نسبت به دیگر دشمنان طبیعی روی گیاهان میزبان فراوانی بیش‏تری داشت. شاخص‏ های تنوع و یکنواختی شانون جامعه ی دشمنان طبیعی روی میزبان‏های مختلف، اختلاف معنی داری نداشتند. مقدار شاخص های شباهت جکارد، سورنسون و موریسیتا-هورن برای جامعه ی دشمنان طبیعی در هر دو سال روی همه گیاهان میزبان مورد مطالعه بیشتر از حد متوسط بود. بر اساس شاخص موریستا-هورن، بیشترین شباهت گونه ای دشمنان طبیعی بین نارنگی کلمانتین، پرتقال خونی و نارنج و کمترین شباهت گونه ای بین پرتقال محلی و کامکوات مشاهده شد. این نتایج می تواند به تصمیم گیری آگاهانه در مدیریت تلفیقی P. aurantii به خصوص در باغات مرکبات با چندین گونه گیاه میزبان کمک کند.