بررسی تاثیر دما، بارندگی و رطوبت نسبی در انتشار بیماری بادزدگی سیب زمینی (Late blight) دردشت اردبیل

Abstract

بیماری بادزدگی (Late blight) سیب زمینی یکی از مهمترین بیماری‌های این محصول درسراسر جهان محسوب میشود ودرصورت شیوع می تواند باعث انهدام کل محصول گردد. بر اساس اسناد سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل این بیماری در سال 1376 دردشت اردبیل به صورت اپیدمیک در آمده و خسارت سنگینی به محصول سیب زمینی وارد کرده است. عوامل اقلیمی بویژه دما،میزان بارندگی ورطوبت نسبی هوا دربروز و توسعه این بیماری نقش مهمی ایفا می کنند.لذا درتحقیق حاضر تاثیردما، میزان بارندگی و رطوبت نسبی هوا در شیوع بیماری باد زدگی سیب زمینی در دشت اردبیل مورد بررسی قرار گرفت.بدین منظورداده های هواشناسی روزانه،ماهانه وسالیانه دشت اردبیل از ایستگاه هواشناسی سینوپتیک اردبیل برای دوره سال 1371 تا1380 تهیه و با استفاده از روش‌های گرافیکی وآماری سال‌های مورد مطالعه ازنظرعوامل اقلیمی گروه بندی و موردتجزیه وتحلیل قرارگرفتند.ابتدا برای تعیین اختلاف بین سال‌ها و ماه‌های داخل هر سال به صورت آشیانه‌ای (Nested) تجزیه واریانس انجام گرفت.سپس سال‌های مورد مطالعه با استفاده ازروش تجزیه خوشه‌ای به روش (UPGMA) گروه بندی گردید.نتایج نشان دادکه بین عوامل اقلیمی مخصوصا دما وبارندگی با شیوع این بیماری همبستگی معنی‌داری وجود دارد. گروه بندی سال‌های مورد مطالعه با استفاده از عوامل اقلیمی در محدوده زمانی بروز و شیوع بیماری، توانست سال 1376 را از بقیه سال ها جدا نماید. همچنین مشخص شد که درطول فصل زراعی چنانچه یک بارندگی موثر حدود 30 میلی متر اتفاق افتد و میانگین دمای روزانه به مدت حداقل 10 روز متوالی درحدود 20 درجه سانتیگراد باشد،احتمال بروز وشیوع این بیماری وجود داردوباید اقدامات پیش گیرانه صورت گیرد.