ارزیابی میزان خسارت وارده توسط شب‌پره مینوز ‌ گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick) در شش رقم سیب‌زمینی تحت شرایط مزرعه‌ای در منطقه اردبیل

Abstract

تحقیق حاضر برای ارزیابی میزان آلودگی بوته‌های شش رقم تجاری سیب‌زمینی‌ به نام‌های ایمپالا (Impala)، آگریا (Agria)، ساوالان (Savalan)، فلوریدا (Florida)، امراد (Emeraude) و مارکز (Markies) نسبت به شب‌پره مینوز‌ گوجه فرنگی، Tuta absoluta (Meyrick)، تحت شرایط مزرعه‌ای در منطقه اردبیل در دو سال 1392 و 1393 انجام شد. تعداد دالان‌ها‌ و لاروهای زنده به ازای یک بوته، تعداد دالان‌ها‌‌ به ازای یک برگ، وزن خشک اندام‌های هوایی و غده‌ها و درصد کاهش وزن خشک اندام‌های هوایی و غده‌ها به ازای یک بوته در شش رقم سیب‌زمینی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی تجزیه واریانس شدند. نتایج حاصل نشان داد که در بین شش رقم سیب‌زمینی مورد مطالعه، رقم‌های امراد و مارکز با بیشترین تعداد دالان‌ها‌ و لاروها و بیشترین درصد کاهش وزن خشک اندام‌های هوایی و غده‌ها بیشترین مطلوبیت نسبی را نسبت به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی داشتند. درصورتیکه، رقم فلوریدا با کمترین تعداد دالان و لارو و کمترین درصد کاهش وزن خشک اندام‌های هوایی و غده‌ها کمترین مطلوبیت نسبی را نسبت به این شب‌پره داشت. در رقم ساوالان با وجود تعداد متوسط دالان‌ها و لاروها، درصد کاهش وزن خشک اندام‌های هوایی و غده‌ها به همراه رقم فلوریدا به طور معنی‌داری نسبت به سایر ارقام کمتر بود. این نتایج احتمالا نشان دهنده بیشترین تحمل نسبی رقم ساوالان نسبت به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی در بین شش رقم سیب‌زمینی مورد مطالعه می‌باشد. بنابراین، رقم‌های ساوالان (با بیشترین تحمل نسبی) و فلوریدا (با کمترین مطلوبیت نسبی) پتانسیل استفاده در برنامه‌های مدیریت پایدار مینوز گوجه‌فرنگی در مزارع سیب‌زمینی را دارند.