بررسی تغییرات جمعیت شته های کلزا و دشمنان طبیعی غالب آنها در اهواز

Abstract

در این تحقیق تغییرات جمعیت شته­های کلزا و دشمنان طبیعی غالب آنها در طول سال های 87-1386 با نمونه­برداری تصادفی از 50 بوته به صورت هفته­ای دو بار در مزرعه کلزا مورد بررسی قرار گرفت. 3 گونه شته به اسامی شته خردل، <em>Lipaphis erysimi </em>Kalt<em>.</em>،شته سبز هلو،Sulzer <em> </em><em>Myzus persicae</em>، و شته مومی کلم،<em>Brevicoryne brassicae</em> L<em>.</em>،شناسایی شدند. شته خردل با فراوانی نسبی 79 درصد گونه غالب شناخته شد و شته های مومی کلم و سبز هلو به ترتیب با فراوانی نسبی 12 و 9 درصد در رده­های بعدی قرار گرفتند. شته خردل در نیمه دوم آذر، شته سبز هلو در نیمه اول دی و شته مومی کلم در نیمه دوم بهمن ماه ظاهر شدند. جمعیت شته­های خردل و سبز هلو در نیمه دوم اسفند ماه و شته مومی کلم در اواخر اسفند ماه به اوج رسیده و در نهایت در اواخر فروردین ماه با گرم شدن هوا ناپدید گردیدند. شکارگرهای مهم آنها عبارتند از کفشدوزک <em>Coccinella septempunctata </em>L.، مگس­ سیرفید <em>Episyrphus balteatus </em>De Geer و بالتوری <em>Chrysoperla carnea </em>Stephens که فراوانی نسبی آنها به ترتیب 69، 24 و 7 درصد بود. اوج جمعیت کفشدوزک­ها در نیمه دوم اسفند، مگس­ها در اواخر اسفند و بالتوری­ها در نیمه دوم فروردین ماه مشاهده شد. همچنین یک گونه پارازیتوئید<em>Diaeretiella rapae </em>Mclntosh و دو گونه هیپرپارازیتوئید <em>Pachyneuron aphidis</em> Bouche و <em> Aphidencyrtus aphidovorus</em> Mayr از شته­های مومیایی شده کلزا شناسایی گردید. بیشترین درصد پارازیتیسم در نیمه اول فروردین 32 درصد و میانگین کل درصد پارازیتیسم بر اساس شته­های مومیائی شده حدود 13درصد مشاهده شد.