ارزیابی دو رنگ مورد استفاده در روشMark-Release-Recapture برای علامتگذاری موریانه Microcerotermes diversus Silvestri (Isoptera:Termitidae)

Abstract

از روش های Mark-Release-Recapture به منظور تعیین قلمروی جستجوگری کلنی موریانه­ها و ارزیابی جمعیت موریانه­های جستجو­گر استفاده می­شود. در این تحقیق، علامت­گذاری موریانه­ها با استفاده از دو رنگ(NB) Nile Blueو(NR) Neutral Red به منظور تعیین غلظت های مناسب از این دو رنگ­ که درکوتاه­ترین زمان ممکن باعث رنگ شدن موریا نه­ها شوند، انجام شد. تیمارها شامل 3 غلظت 1/0، 25/0 و 5/0 درصد از هر یک از رنگ­های NB وNR بودند. برای تیمار شاهد از یک میلی­لیتر آب مقطر استفاده شد. هر تیمار با چهار تکرار و هر تکرار شامل50 موریانه کارگر، در انکوباتور تاریک (در دمای 2±28 درجه سانتی­گراد و رطوبت نسبی 5±90 درصد) درپتری هایی به قطر 9 سانتی متر حاوی کاغذ صافی (واتمن شماره 1 به قطر 9 سانتی متر) نگهداری شدند. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SAS و آزمون مقایسه میانگین­ها (LSD) انجام شد. در مقایسه میانگین تیمارهای NB وNR با تیمار شاهد از نظر بقا، درصد رنگ آمیزی (بعد از تبدیل درصد ها به Arcsin) وکاهش وزن کارگرها، غلظت های1/0و25/0 درصد NB و غلظت­های25/0 و 5/0 درصد NR اختلاف معنی­داری با شاهد نشان ندادند. درنتیجه به منظور تعیین مناسب­ترین غلظت با کمترین مدت زمان رنگ­آمیزی، آزمایش دیگری با تشنه نگه داشتن موریانه ها به مدت 8 ساعت قبل از آزمایش انجام شد که غلظت­های 1/0 درصد NB و 5/0 درصد NR پس از 24 ساعت باعث رنگ شدن 90درصد موریانه­ها شدند. بنابراین به منظور سرعت بخشیدن به زمان رنگ­آمیزی می توان از غلظت­های 1/0 درصد NB و 5/0 درصد NR همراه با تشنگی استفاده نمود. بررسی های آزمایشگاهی و مطالعات اولیه صحرایی نشان داد که می توان از این رنگ­ها برای ارزیابی رفتار جستجو­گری، تعیین تعداد کلنی، تشخیص هم آشیانه ای در آزمایش های رفتار­های تهاجمی و آزمایش های انتقال سموم بین موریانه ها، درموریانه <em>Microcerotermes diversus</em> استفاده نمود.