تاثیر مراحل مختلف سنی شته Aphis fabae Scopoli روی برخی از ویژگی های زیستی زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum (Marshall)

Abstract

پرورش انبوه وکاربرد موثر پارازیتوئید نیازمند دانستن پارامترهای موثر بر شایستگی آن­ها می­باشد. کیفیت میزبان یک ویژگی درونی است و به واسطه تفاوت‌های کمی و کیفی میزبان تعیین می­شود. این تفاوت­ها می­توانند منابع غذایی در دسترس و به تبع آن ویژگی­های زیستی پارازیتوئید را تحت تاثیر قرار دهند. در این پژوهش زنبور <em>Lysiphlebus fabarum </em>(Marshall) در مراحل مختلف رشدی شته سیاه باقلا، <em>Aphis fabae</em>، شامل چهار سن پورگی و حشره‌کامل پرورش داده شد و برخی از پارامترهای موثر در شایستگی آن ارزیابی شد. در این مطالعه، دوره پیش از بلوغ زنبور با افزایش اندازه شته در زمان پارازیتیسم زیاد شد، چنانچه در پوره سن اول، دوم، سوم، چهارم و حشره کامل شته به ترتیب 09/0±75/10، 08/0±57/11، 14/0±93/11، 10/0±48/12 و 06/0±61/12 روز به‌دست آمد. اندازه زنبورهای پرورش یافته در سنین مختلف رشد شته از روندی خاصی پیروی نکرد؛ به این صورت که بزرگترین نتاج زنبور از پرورش درپوره سن دوم حاصل شدند و پس از آن به ترتیب حشره‌کامل شته و پوره­های سنین سوم، چهارم و اول قرار داشتند. نرخ ظهور زنبور نیز در شته بالغ با 91/95% بیشترین مقدار و در پوره سن چهارم با 57/81% کمترین مقدار را داشت. علاوه­براین پرورش زنبور در مراحل مختلف سنی شته تاثیر معنی­داری در طول عمر آن ایجاد کرد و بیشترین طول عمر در زنبورهای پرورش یافته در پوره سن سوم دیده شد. براساس نتایج پژوهش حاضر بیشترین شایستگی پارازیتوئید هنگام پرورش در پوره سن دوم شته حاصل می­شود.