رویکردی تحلیلی بر سازکارهای مبارزه با «بیوتروریسم کرونا ویروس» در اسناد بین‌المللی و قوانین و مقرات داخلی

Abstract

این روزها، کرونا ویروس و سیر صعودی افزایش تعداد مبتلایان و کشته‌های آن، اذهان عمومی کشورهای جهان را به خود مشغول کرده است. از همان ابتدای شیوع آن در چین، سپس در سراسر جهان تحلیل‌های زیادی درباره بیولوژیکی بودن آن منتشر شد که کرونا ویروس یک جنگ بیولوژیکی و مصداق بیوتروریسم است. چراکه پیامدها و گستره بیوتروریسم به گونه‌ای است که می‌تواند منابع حیاتی یک کشور را به نابودی بکشاند. به همین‌منظور امروزه به شدت مورد توجه مراکز راهبردی نظامی، سیاسی، دفاعی، اقتصادی و بهداشتی جهان قرار گرفته است. پژوهش پیش‌رو با هدف «بررسی وضعیت مقابله با بیوتروریسم کرونا‌ویروس در قوانین داخلی و اسناد بین‌الملل» با استفاده از روش توصیفی–تحلیلی و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای– اسنادی انجام گرفته است. نتایج نشان داد که در نظام حقوقی ایران جرم مستقلی تحت عنوان بیوتروریسم به عنوان جرم اصلی وجود ندارد، اما در قوانین متعدد جلوه‌هایی از مفهوم تروریسم‌زیستی یافت می‌شود که به دلیل سرعت عمل کند قانون‌گذار، نبود نگاه افتراقی به‌ بیوتروریسم، ضعف ضمانت اجرا و غیره سازکارهای مبارزه با آن، کارآمد و به‌روز نیست به طوری‌که نیازمند بررسی و تصمیم‌گیری‌های جدید است. در اسناد بین‌المللی نیز تدابیری که برای مبارزه با آن اندیشیده شده نیاز به تکمیل و اصلاح قوانین بین‌المللی از لحاظ داشتن ضمانت اجرای قوی و پیش‌بینی یک سیستم راستی‌آزمایی کارآمد و فنی، لازم و ضروری به نظر می‌رسد.