مطالعه مقایسه‌ای الگوی کنشگر انتقادی هنجارگرا با نظریه سیاست خارجی امام خمینی(س)

Abstract

این پژوهش با هدف بررسی مقایسه‌ای نظریه سیاست خارجی امام خمینی^(ره) با الگوی نظری سیاست خارجی مستخرج از نظریات هنجاری و انتقادی روابط بین‌الملل انجام شده است. بررسی مقایسه‌ای مبانی و اصول روش‌شناختی، معرفت‌شناختی و هستی‌شناختی هر یک از نظریات مذکور، منجر به شکل‌گیری و ارائه چارچوب مفهومی تحقیق در قالب الگوی سیاست خارجی «انتقادی هنجارگرا» گردید که بر اساس آن، امکان تجزیه‌وتحلیل و نیز فهم نظریه سیاست خارجی امام خمینی^(ره) فراهم می‌گردد.<br /> یافته این پژوهش حاکی از آن است که علی‌رغم وجود اختلافاتی در مبانی نظری هر دو رویکرد مذکور، در بعد آسیب‌شناسی و تجویزگرایانه از اشتراکاتی برخوردار هستند؛ چنانچه هر دو رویکرد نظام موجود بین‌المللی را ناعادلانه، تحت نفوذ اراده و خواست قدرت‌های هژمون دانسته و ازاین‌رو بر ضرورت رهایی انسان‌ها از محدودیت‌های ساختارهای نظام سلطه و نیز بازتعریف و باز صورت‌بندی مفاهیم و ساختارهای آن تأکید ‌ورزیده و به دنبال طرح‌ریزی نظامی عادلانه و هنجارگرا هستند؛ البته دراین‌بین، وجه تمایز عمده اندیشه سیاست خارجی امام خمینی^(ره) توجه و تأکید ایشان بر بعد الهی نظام آفرینش و نیز برخورداری از رویکردی مبناگرایانه و دین‌مدارانه به پدیده‌های آن است.<strong></strong>