مقایسۀ اثربخشی برنامه‌های آموزش هوش معنوی و تاب‌آوری بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان

Abstract

این پژوهش با هدف مقایسۀ اثربخشی برنامه‌های آموزش هوش معنوی و تاب‌آوری بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان مجتمع فولاد گیلان انجام گرفت. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از بین 600 نفر از کارکنان علاقه‌مند به همکاری، تعداد 250 نفر به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس تعداد 60 نفر از آنان که پایین‌ترین نمره را در پرسشنامۀ توانمندسازی روانشناختی کسب کرده بودند، انتخاب و در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل هر کدام 20 نفر) به‌طور تصادفی جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامۀ توانمندسازی روانشناختی (اسپریتزر) بود که آزمودنی‌های 3 گروه در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری به آن پاسخ دادند. گروه‌های آزمایش، 8 جلسه 90 دقیقه‌ای مداخلۀ آموزش هوش معنوی و تاب‌آوری را دریافت کردند؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش‌های آمار ناپارامتریک کروسکال والیس، خی دو و یومان ویتنی استفاده شد. یافته‌ها حاکی از افزایش توانمندسازی روانشناختی کارکنان در گروه‌های آزمایش نسبت به گروه کنترل (در مراحل آزمایش و پیگیری) بود. به‌علاوه نتایج نشان دادند تأثیر برنامۀ آموزش تاب‌آوری در افزایش توانمندسازی روانشناختی کارکنان به‌طور معنی‌داری بیشتر از تأثیر آموزش هوش معنوی بود؛ بنابراین، مدیران و صاحبان صنایع می‌توانند به‌منظور رقابت در بازار تولید و نیز افزایش بهره‌وری سازمانی از برنامه‌های آموزشی هوش‌ معنوی و تاب‌آوری به‌عنوان یک بستۀ مکمل استفاده کنند.<br /> <br /><br /><br />