مقایسۀ اثربخشی برنامۀ مثبت اندیشی فردریکسون و برنامۀ تغییر ذهنیت دوئیک بر اضطراب امتحان دانش آموزان تیزهوش

Abstract

هدف این پژوهش مقایسۀ اثربخشی برنامۀ مثبت‌اندیشی فردریکسون و برنامۀ تغییر ذهنیت دوئیک بر اضطراب امتحان دانش‌آموزان دختر تیزهوش پایه نهم شهر اصفهان بود. روش این تحقیق آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود .جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش‌آموزان دختر تیزهوش پایه نهم شهراصفهان بودکه درسال تحصیلی 1396-1395 مشغول به تحصیل بودند و تعداد آن‌ها 450 نفر بود. در ابتدا غربالگری انجام شد و از جامعۀ آماری تعداد 45 نفر از دانش‌آموزان مضطرب که بر‌اساس پرسشنامه‌ اضطراب امتحان نمرات بالاتری کسب کردند ‌انتخاب و سپس به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به دو گروه آزمایشی (15 نفر در گروه آموزش مثبت اندیشی فردریکسون و 15 نفر در گروه آموزش برنامه تغییر ذهنیت دوئیک) و کنترل(15 نفر)جایگزین شدند. آزمودنی‌های جایگزین شده در گروه آزمایش مثبت‌اندیشی فردریکسون 8 جلسه و آزمودنی‌های گروه آزمایش تغییر ذهنیت دوئیک نیز 8 جلسه آموزش دریافت کردند، اما گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. تمامی شرکت‌کنندگان پرسشنامه اضطراب امتحان اهوازرا در پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری شش‌ماهه تکمیل کردند. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که آموزش مثبت‌اندیشی فردریکسون بر اضطراب امتحان دانش آموزان تاثیر معنی داری ندارد. ولی در میزان اضطراب امتحان، دو گروه برنامۀ تغییر ذهنیت دوئیک، مثبت‌اندیشی فردریکسون و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که گروه تغییر ذهنیت دوئیک از اضطراب کمتری برخوردار بودند. با استفاده از برنامۀ تغییر ذهنیت دوئیک می‌توان اضطراب امتحان را در دانش‌آموزان تیزهوش کاهش دادکه این امر نیز به‌نوبۀ خود می‌تواند موجب افزایش کارآمدی و پیشرفت مناسب این گروه از دانش‌آموزان شود.