نوع‌‌شناسی اندیشة سیاسی براساس نسبت اخلاق و سیاست در نظریة سیاسی هابرماس

Abstract

نوع‌‌شناسی «اندیشة سیاسی» یکی از کارکردهای عمدة «نظریة سیاسی» است. تمرکز بر وجه شکلی و وجه ماهویی اندیشة سیاسی ازجمله معیارهای رایجی است که نظریة سیاسی با اتکا به آن، اندیشة سیاسی را نوع‌‌شناسی می‌‌کند. وجه شکلی بر منشأ، خاستگاه و ترتیب زمانی و تاریخی اندیشه‌‌ها متمرکز می‌‌شود؛ درحالی‌که وجه ماهوی بر محتوا، مضمون و مفاهیم اندیشة سیاسی تأکید می‌کند. نوع‌‌شناسی اندیشة سیاسی براساس نسبت میان مفاهیم اخلاق و سیاست، بدون توجه به وجه شکلی، بر وجه ماهوی اندیشه‌‌سیاسی متمرکز است. مقالة حاضر درصدد است نوع‌‌شناسی اندیشة سیاسی در غرب را با نظریة سیاسی هابرماس و براساس نسبت میان اخلاق و سیاست بررسی کند. هابرماس با مبنا قراردادن نسبت مذکور، اندیشة سیاسی در غرب را به دو دورة کلاسیک و مدرن تقسیم می‌‌کند. از نظر او در اندیشة سیاسی کلاسیک، اخلاق و سیاست بر حول مفهوم «سعادت» با هم عجین می‌‌شوند؛ حال آنکه در دوران مدرن، سیاست به علم کنترل و مدیریت روابط انسانی، تبدیل و بدین‌ترتیب، سیاست از اخلاق جدا می‌‌شود.