بررسی تأثیر مدرنیسم در به وجود آمدن بنیادگرایی اسلامی (مطالعه موردی نووهابیسم)

Abstract

پرسش از تأثیر مدرنیسم در به‌وجود آمدن بنیادگرایی اسلامی دغدغه اصلی پژوهش حاضر می‌باشد. بر همین اساس فرضیه مقاله بدین قرار است که بنیادگرایی دینی، به معنای کوشش برای احیای ارزش­های دینی، در مقابله با ایدئولوژی­ها و گرایش­های مدرن، واکنشی عمومی و سراسری در قرن بیستم میلادی بوده و در فرهنگ­های مذهبی گوناگون اعم از مسیحی، یهودی و اسلامی پدیدار شده است. تنها ویژگی‌ مشترک‌ و کلان‌ تمامی‌ این بنیادگرایی­ها را می‌توان‌ تقابل‌ آن‌ها با مدرنیسم‌ غربی‌ دانست. بنیادگرایی اسلامی عمدتاً در فقه اهل‌ حدیث، حنبلی‌گری‌ و اشعری‌گری‌ ریشه‌ دارد و مهم‌ترین‌ نماینده‌ این‌ جریان در عصر حاضر نیز نووهابیسم و نمود عینی آن القاعده می­باشد. جنگی که در 11 سپتامبر توسط القاعده به راه افتاد، جنگ اسلام علیه مسیحیت یا یهودیت نیست، بلکه جنگ نووهابیون علیه همه اصول و ارزش­های فرهنگی­ای می­باشد که توسط مدرنیته ارائه شده است.