کاستی های نرم‌افزاری امنیت در عراق و قدرت یابی گروه تروریستی داعش

Abstract

یکی از وقایعی که در عراق بعد صدام و به‌خصوص پس از خروج نیروهای ارتش امریکا رخ داد، افزایش خشونت سیاسی و ترور در این کشور بود. این پدیده شوم تا جایی تداوم یافت که عراق را به سرزمینی بکر برای قدرت­گیری گروه داعش و القاعده تبدیل کرد. مقاله حاضر با رویکرد جامعه­شناسی سیاسی و با روش تحلیلی- توصیفی و با به‌کارگیری نظریه امنیت نرم‌افزاری درصدد است تا به واکاوی این موضوع دست‌زده، به این پرسش پاسخ دهد که صرف نظر از عوامل خارجی علت اصلی شکل­گیری خشونت سیاسی و به‌خصوص حضور و قدرت­یابی گروه تروریستی داعش در عراق چیست؟ در پاسخ به این پرسش فرضیه مطرح عبارت است از اینکه: «رویکرد نامناسب در روند مدیریت امنیت و عدم توجه به وجه نرم‌افزاری آن باعث تشدید خشونت سیاسی و حضور و قدرت­یابی گروه تروریستی داعش در عراق شد.» یافته­های تحقیق نشان می­دهد که پیگیری رویکرد سخت‌افزاری امنیت بدون توجه به وجه نرم‌افزاری آن، به‌خصوص در جوامع پرشکاف جهان‌سومی همانند عراق ناکارآمد بوده و عراق فعلی برای مانایی خویش و غلبه بر مشکلات اجتماعی نیازمند توجه به رویکردهای فرهنگی و به‌ویژه افزایش مشروعیت نظام، افزایش یکپارچگی و توان سیاست­سازی است.