جهانی شدن و کشورهای جهان اسلام ؛ بسترهای هم‌گرایی ها و زمینه‏های واگرایی ها

Abstract

یکی از دغدغه‌های کنونی کشورهای اسلامی، چگونگی مواجهه با پدیده‌ی جهانی شدن است. جهانی شدن پدیده‌ای پیچیده و چند وجهی است و در تلاش برای ارزیابی آن، باید با این فرض واقع‌گرایانه شروع کنیم که جهانی شدن حقیقتی از زندگی امروز ما شده است؛ روندی غیرقابل تغییر که وعده‌ی رشد و ثروت می‌دهد. خواه جهانی شدن را تحولی مثبت و یا منفی تلقی نماییم، آنچه مسلم است این است که این پدیده، نظام جهانی را آشکارا تغییر‌ داده است و فرصت و تهدید ایجاد نموده است. در این پژوهش به مباحث ذیل پرداخته می‌شود: ریشه‌های نظری جهانی شدن؛ ریشه نظری جهانی شدن را می توان در سه مکتب یافت:1- واقع گرایی.2- لیبرال ها.3- سیستم جهانی مدرن.ابعاد جهانی شدن، عنوان دیگری است که در آن ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی جهانی شدن مورد بررسی قرار می‌گیرد. آثار و پیامدهای جهانی شدن: که در آن برخی پیامدهای جهانی شدن مانند چند شاخه‌ای کردن جهان، فشردگی فزاینده‌ی زمان و مکان، ظهور پارادایم و چارچوب مفهومی جدید و به چالش کشیده شدن سنت ها بررسی می‌شود. جهانی شدن و کشورهای اسلامی: در این قسمت با بیان واقعیت‌های جهانی شدن؛ مانند گسترش تکنولوژی، کوچکتر شدن جهان و موقعیت کشورهای اسلامی که در مقایسه با کشورهای توسعه یافته، امکانات تکنولوژیک کمتری را در اختیار دارند، به بررسی پیامدهای جهانی شدن برای این کشورها و نیز چالش‌هایی که آن‌ها در برخورد با این پدیده با آن مواجه هستند، پرداخته می‌شود و در پایان با توجه به پیامدهای جهانی شدن و مسایلی که برای کشورهای اسلامی بوجود آمده است، چند راهکار برای برخورد مناسب‌تر با این پدیده پیشنهاد می‌شود. روش کار پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از کتب، مقالات، نشریات موجود و با روش جمع‌آوری کتابخانه‌ای به توصیف و تحلیل موضوع پرداخته شده است.