سنگ چینه نگاری، زیست چینه نگاری و طیف سنجی پرتو گاما مرز کرتاسه-پالئوژن در برش چینه شناسی سطحی و چاه اکتشافی در ناحیه فارس ساحلی، کمربند چین خورده و رانده زاگرس

Abstract

هدف از این پژوهش تعیین دقیق مرز کرتاسه-پالئوژن در ناحیه فارس ساحلی بر مبنای خصوصیات سنگ شناسی، فسیلی و نمودار پرتوگاما سطحی و چاه است. این مطالعه بر روی یک برش سطحی در یال شمالی تاقدیس گاوبست و یک چاه اکتشافی در همان ناحیه انجام و سپس با یکدیگر مقایسه شده است. در این تحقیق راس سازند گورپی و قاعده سازند پابده به ضخامت 50 متر نمونه برداری صحرایی به تعداد 195 نمونه و اندازه گیری پرتوگاما بوسیله دستگاه برداشت پرتو گاما قابل حمل به فاصله 30 سانتی متری صورت گرفته که به جهت تعیین دقیق مرز و بایوزون ها قبل و بعد از مرز کرتاسه-پالئوژن، برای افزایش دقت، فاصله به 15 سانتی متر کاهش داده شد. فاصله نمونه برداری از خرده های حفاری در زمان حفاری چاه اکتشافی 2 متر بوده است . اورانیوم (پی پی ام)، توریوم(پی پی ام)، پتاسیم (%) و مقدار کل گاما (نانو گری/ ساعت) در محل هر نمونه اندازه گیری شده و با نرم افزار ژئولاگ رسم گردیده و سپس با استفاده از نرم افزار سیکلولاگ، لاگ گامای سطحی با چاه اکتشافی در ناحیه مقایسه شده است. نتایج نشانگر تغییرات زیاد تشعشع پرتوگاما (02/17 تا 94/81 نانوگری بر ساعت) است. این افزایش گاما بر مرز کرتاسه-پالئوژن منطبق نیست و به دلیل افزایش کانی گلوکونیت و فسفات در نهشته های نزدیک مرز است. کمترین مقدار اورانیوم 36/1پی پی ام و بیشترین آن 24/13پی پی ام است. فرامینیفر­های پلانکتون در مقطع میکروسکوپی و هم بصورت شسته شده جدا و مورد مطالعه و عکسبرداری قرار گرفته اند. تعداد 25 جنس و 50 گونه از فرامینیفرهای پلانکتون شناسایی شده است. بایوزون های شناسایی شده در راس سازند گورپی عبارتند از زون Gansserina gansseri و زون Contusotruncana contusa که نشانگرسن بخش بالایی کامپانین پسین تا مائسترشتین میانی می باشد. بایوزون های شناسایی شده در قاعده سازند پابده شامل زون گستره-بخشی Eoglobigerina edita (P1) ، زون پایین ترین پیدایشPramurica uncinata (P2) و زون پایین ترین پیدایشMorozovella angulata (P3) می باشند که نشانگر سن دانین برای نهشته های قاعده سازند پابده می باشد. طبق مطالعات صورت گرفته مرز سازند های گورپی-پابده در ناحیه مورد مطالعه به دلیل نبود زون های Abathomphalus mayeroensis , Pseudoguembelina hariaensis, Pseudotextularia elegans, , Plummerita hatkeninoides, Guembeliteria cretacea (P0) و زون محدوده تمام Parvularugoglobigerina eugubina (Pα) ناپیوسته موازی بوده و این ناپیوستگی از مائستریشتین پسین تا دانین پیشین می باشد. این ناپیوستگی به دلیل وجود گلوکونیت و فسفات در نهشته های نزدیک مرز سازند های گورپی-پابده نشانگر هارد گراند می باشد. از نظر لیتو استراتیگرافیک مرز سازند های گورپی و پابده به دلیل عدم وجود عضو غیر رسمی شیل ارغوانی در قاعده سازند پابده در ناحیه فارس ساحلی، در ابتدای شروع لایه های مارلستونی سازند پابده که کم فرسا بوده و دارای میکروفسیل های حمل شده کرتاسه هستند قرار داده شده است.