خاستگاه و موقعیت تکتونیکی سازند کشف‌رود در برش ناویا (غرب بجنورد) بر مبنای مطالعات پتروگرافی و ژئو‌شیمی ماسه‌سنگ‌ها

Abstract

سارند کشف­رود در برش ناویا (59 کیلومتری غرب بجنورد) با ضخامت 749 متر از رسوبات سیلیسی آواری تشکیل شده است. در این مطالعه، بر اساس گونه‌های نانوفسیلی Watznaueria britannica و ­Cyclagelosphaera margerelii موجود در 350 و 710 متری بالای قاعده، سن این سازند می­تواند باژوسین-؟ باتونین باشد. مطالعات میکروسکوپی ماسه­سنگ­ها نشان می­دهد که کوارتز فراوان­ترین نوع دانه و سپس خرده­سنگ و فلدسپات از مهم­ترین ذرات تشکیل­دهنده بوده و شامل سه پتروفاسیس ساب چرت­آرنایت، چرت­آرنایت، فیلارنایت و فلدسپاتیک چرت­آرنایت هستند. رسم نتایج دانه شماری ماسه­سنگ­ها در نمودارهای QmFLt و QtFL نشان می­دهد که رسوبات سازند کشف رود در محدوده کوهزایی با چرخه مجدد قرار می­گیرند. افزون بر این بررسی نمودارهای ژئوشیمیایی برای تعیین ماهیت سنگ منشا، نشان می­دهد که ماسه­سنگ­ها از یک سنگ منشا احتمالی آذرین حد واسط و رسوبی مشتق شده­اند. میانگین اندیس هوازدگی شیمیایی (CIA)، میانگین درجه دگرسانی پلاژیوکلازها (PIA)، اندیس ICV (برای تعیین نوع سنگ منشأهای بالغ و غیربالغ) و نیز­ Si2O در برابر Al2O3 + K2O + Na2O بیانگر آب و هوای گرم و نیمه مرطوب است. استفاده از نمودار تابعی و دیاگرام سه­تایی (Na2O+ K2O), (TiO2+ MgO+ Fe2O3), (SiO2/20), رسوب­گذاری ماسه­سنگ­های این سازند را در محیط­های حاشیه­ای قاره­ ای غیر فعال تائید می­کند.