نهضت عاشورا و عقلانیت دینی و سیاسی ما

Abstract

لازمه عقلانیت دینی و سیاسی ما در پاسداشت نهضت عاشورا، بازشناسی و تفکیک نقش سه متغیر مهم اهداف، روش‏ها و ابزارها در این نهضت است. در این زمینه ویژگی‌هایی چون کلیت، ثبات، جهان‏شمولی، تقدس، مطابقت با فطرت بشری و نصوص دینی و نیز پذیرش حداکثری اهدافِ نهضت عاشورا، جایگاه آن را در خصوص روش‏ها و ابزارها محوری‌تر می‏کند و حتی ماهیت و نقش آنها را تنها در پرتو اهداف معنادار می‏سازد. براین‏اساس، امر به معروف و نهی از منکر، به‏عنوان مهم‏ترین هدف دینی و سیاسی و دیگر اهداف نهضت عاشورا، ماهیت و نحوه کارکرد روش‏هایی چون عزاداری و ابزارهایی چون حسینیه‏ها و تکایا را تعیین می‏کنند؛ زیرا روش‏ها و ابزارها تنها در خدمت اهداف ارزشمندند. ضمن اینکه توجه به رابطه طولی سه متغیر شناخت، محبت و پیروی از امامان، به‏ویژه امام حسین(ع) در الگوگیری دینی و سیاسی از نهضت عاشورا اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا ما را از افراط در عاطفه‌گرایی به‏دور می‏دارد و بر اهمیت عقلانیت دینی و سیاسی‏مان می‏افزاید. نهایت اینکه، توجه به نقش هدایتگری دینی پیشوایان معصوم:، که امر به معروف از آن سرچشمه می‏گیرد، مهم‏تر از تمرکز بر طلب حاجت‏های دنیوی و اخروی از آنهاست. پس عقلانیت دینی و سیاسی ما ایجاب می‏کند هدف از امامت و نهضت عاشورا را دنبال و از آن پیروی کنیم و در این راه تنها از روش‏ها و ابزارهایی بهره بریم که سودمند و اثرگذار باشند؛ زیرا روش‏ها و ابزارها، موقت و گذرا هستند و تقدس برنمی‏دارند.