فیلسوف ـ پیامبر در فلسفه سیاسى ابن سینا

Abstract

به مرور ایام افراد بشر معجزات را جزء بدیهیات تلقى مى‏کنند. شاید ماندگارترین و<br /> عمومى‏ترین معجزه از میان معجزاتى که فلاسفه اسلامى نیروى زیادى را وقف آن<br /> کردند، موفقیتهاى سیاسى پیامبران است: در غیر این صورت، چگونه چهره‏هاى گمنامى<br /> چون موسى (ع)، عیسى (ع) و محمد(ص) توانستند افکار و اعمال بخش اعظم بشر<br /> متمدن را شکل بدهند. در فرهنگ متعالى تمدن اسلامى، اندیشه‏ها و آثار طبیب،<br /> پروفسور و وزیر سلاطین ایرانى ابن سینا (370ـ 428 ه. ـ 980ـ 1037م) چنین نقش<br /> محورى داشته است: به مدت تقریباً هزار سال هر یک از سنن اندیشه اسلامى که مدعى اعتبار بشرى جهانشمول و گسترده‏تر بوده است، مستقیماً به آثار او یا علوم منطق یا<br /> مابعدالطبیعه متوسل شده است. تحقیق حاضر به بررسى برخى از مفاهیم فلسفى آن دستاورد مى‏پردازد. این تحقیق با<br /> ارائه خلاصه‏اى از زمینه تاریخى و فکرى ابن سینا و سنن رقیبى که از دل آثار وى رشد<br /> کرد شروع مى‏کند و سپس به طرح ویژگیهاى اساسى خط مشى فلسفى و ادبى وى در<br /> جهت حل مسئله مهم سیاسى آمریت براى تفسیر میراث نبوى مى‏پردازد. در پى آن شرح<br /> وى از «دو چهره» نبوت و نقش فلسفه سیاسى در وحدت آن دو چهره و نیز آنچه وى سه<br /> ویژگى متمایز نبوت مى‏نامد و معجزات سیاسى که این سه ویژگى در آنها به هم پیوسته‏اند<br /> ارائه خواهد شد. نتیجه‏گیرى به ارائه مسائل بسیارى اختصاص دارد که تحت تأثیر بسیار<br /> گسترده کاربرد خلاق اسلامى وى در نظریه نبوتش ـ و همچنین تداوم اهمیت فلسفى آن ـ<br /> ایجاد گردید.