مفهوم‌پردازی تنظیم هیجان در جمعیت زنان ایرانی: تحلیل کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد

Abstract

پژوهش حاضر به شیوه کیفی نظریه داده بنیاد و بر اساس مدل کوربین و استراوس اجرا شد. شرکت‌کننده‌ها در دو سطح زنان ایرانی و جمعی از متخصصان حوزه هیجان حضور داشتند. ۳۱ مصاحبه عمیق با زنان شرکت‌کننده و ۹ مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان برگزار شد. تحلیل داده‌ها به ۵ مقوله اصلی «سازمانگر اجتماعی»، «سازمانگر شخصی»، «پردازشگری کنش‌پذیر»، «پردازشگری کنش‌گر» و «بازمانه عاطفی» منجر شد. بر اساس پارادایم تحلیلی این پژوهش سازمانگر اجتماعی و سازمانگر شخصی شرایط زمینه‌ای فرآیند تنظیم هیجان زنان ایرانی را تشکیل می‌دهند. راهکارهای پردازشگری کنش‌پذیر شامل: وانهادگی، فرافکنی، گریز، واکنش زودانگیخته و پرخاشگری فعل‌پذیر هستند. راهکارهای پردازشگری کنش‌گر شامل: ‌بازپردازشگری، دگرپرستی، حمایت‌جویی، چالش‌گری و چاره‌گری هستند. همچنین بررسی مقوله بازمانه عاطفی نشان داد راهکارهای تنظیم هیجان گوناگون می‌توانند با پیامدهای مثبت و منفی همراه باشند. نتایج پژوهش افزون بر این که مفهومپردازی کلاسیک تنظیم هیجان را شامل میگردد، مقولههای جامعتری را در این گستره مورد نظر قرار داده است که برگرفته از دادههای وابسته به فرهنگ میباشند.