مقایسه اثربخشی روش بازی‌درمانی با گل‌درمانی در درمان نقص‌توجه کودکان دبستانی

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، تبیین اثربخشی بازی‌درمانی و گل‌درمانی و تبیین تفاوت این دو روش درمانی در بهبود نقص‌توجه کودکان دختر دبستانی دارای اختلال نقص‌توجه بود. در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل با گمارش تصادفی استفاده گردید. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر 10-7 ساله مبتلا به اختلال نقص‌توجه در یکی از مدارس ابتدایی پرجمعیّت نواحی آموزش و پرورش شهر شیراز بود، که پس از تکمیل پرسشنامه تشخیصی اختلال نقص‌توجه (CSI-4) توسط معلمان برای کلیّه‌ی دانش‌آموزان این مدرسه، تعداد 45 دانش‌آموز که بالاترین نمره را در این پرسشنامه کسب کرده بودند انتخاب و نهایتاً به صورت تصادفی ساده در گروه آزمایشی گل‌درمانی و بازی‌درمانی و یک گروه کنترل قرار گرفتند. پس از تکمیل فرم‌های شاخص اختلال نقص‌توجه جردن توسط معلمان و والدین این دانش‌آموزان، گروه‌های آزمایشی 8 جلسه‌ی فردی 60 دقیقه‌ای و 2 جلسه‌ی گروهی 90 دقیقه‌ای بازی‌درمانی و گل‌درمانی را که محقق بر اساس نشانه‌های نقص‌توجه (توجه‌دیداری و شنیداری، ترتیب و توالی دستورالعمل‌ها، حافظه‌ی دیداری و شنیداری، سرعت عمل و سازماندهی ادراکی) طراحی کرده بود، دریافت نمودند. پس از اجرای برنامه‌های مداخله‌ی درمانی، مجدداً فرم‌های شاخص اختلال نقص‌توجه جردن توسط معلمان و والدین تکمیل گردید. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که تفاوت معنی‌داری میان نقص‌توجه گروه‌های آزمایشی بازی‌درمانی و گل‌درمانی و گروه کنترل وجود دارد. علاوه بر این نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین روش‌های بازی‌درمانی و گل‌درمانی در درمان نقص‌توجه وجود ندارد. از یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که بازی‌درمانی و گل‌درمانی می‌توانند روش‌های مؤثری در افزایش توجه و تمرکز دانش‌آموزان در ضمن انجام کار باشند و به وسیله‌ی این دو روش می‌توان از شدت علائم نقص‌توجه در سنین بالاتر پیشگیری نمود.