طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشآیندها و پیامدهای رهبری اخلاقی در کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون

Abstract

هدف پژوهش حاضر طراحی و آزمون الگویی از برخی پیشآیندها (صفات شخصیتی وجدانی بودن، توافق‌پذیری و روان‌رنجور خویی و زمینه‌ی اخلاقی) و پیامدهای (حمایت سازمانی ادراک‌ شده، تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی) رهبری اخلاقی بود. نمونه این پژوهش شامل 213 نفر از کارکنان شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون بودند که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان در پژوهش پرسشنامه‌های نئو، زمینه اخلاقی، رهبری اخلاقی، حمایت سازمانی ادراک ‌شده، تعهد سازمانی (تعهد عاطفی) و رفتار مدنی سازمانی را تکمیل نمودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS ویراست 19 و AMOS ویراست 18 انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه‌ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته‌های پژوهش حاکی از برازش نسبتاً خوب الگوی پیشنهادی با داده‌ها بودند. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. نتایج هم‌چنین نشان دادند که وجدانی بودن، توافق‌پذیری و زمینه‌ی اخلاقی با رهبری اخلاقی رابطه مثبت و روان‌رنجور خویی با رهبری اخلاقی رابطه منفی داشتند. هم‌چنین، رابطه مثبت حمایت سازمانی ادراک ‌شده با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با حمایت سازمانی ادراک‌‌شده و نیز رابطه مثبت رهبری اخلاقی با تعهد عاطفی و رفتارهای مدنی سازمانی مورد تأیید قرار گرفتند. تمامی مسیرهای غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی معنی‌دار بودند.