اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود صمیمت اجتماعی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زوج‌های ناسازگار

Abstract

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی زوج درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود صمیمیت اجتماعی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی زوج‌های ناسازگار انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل 100 زوج از زوج‌های مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره‌ی شهر اهواز در فصل پاییز 1396 بود. نمونه پژوهش شامل 3 زوج (۶ نفر) از زوج‌های مراجعه‌کننده به این مراکز بودند که با توجه به نتایج مقیاس سازگاری زوجی (اسپانیر، 1976) با خط برش 101و با روش نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب شدند. در این پژوهش از طرح شبه آزمایشی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه ناهم‌زمان استفاده شد. برای سنجش صمیمیت اجتماعی از خرده مقیاس‌صمیمیت اجتماعی مقیاس ارزیابی شخصی صمیمیت شافر و السون (1981) و برای سنجش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی از مقیاس پذیرش و اقدام نسخه 2 (AAQII) استفاده شد. پروتکل زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد در سه مرحله خط پایه، مداخله‌ی 12 جلسه‌ای به صورت هفتگی (جلسه‌های 90 دقیقه‌ای) و پیگیری ۲ ماهه اجرا گردید. تحلیل داده‌ها به روش‌های تحلیل دیداری، شاخص تغییر پایا و فرمول درصد بهبودی انجام گردید. یافته‌ها نشان داد که زوج‌ها در مرحله درمان در صمیمیت اجتماعی 93/41% و در انعطاف‌پذیری روان‌شناختی 96/36% بهبود را تجربه کردند. یافته‌های پژوهش حاضر روشنگر این است که زوج‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد با افزایش پذیرش، ذهن‌آگاهی و رفتارهای متعهدانه از کارایی لازم در بهبود صمیمت اجتماعی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در روابط زوجی برخوردار است. لذا ‌درمانگران حوزه زوج و خانواده می‌توانند از این رویکرد جهت بهبود روابط زوجی استفاده نمایند.