کارآمدی درمان شناختی ـ رفتاری مذهب‌محور با تأکید بر بخشایش‌گری و مثبت‌نگری بر علائم افسردگی و اضطراب: تک بررسی

Abstract

افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات روان‌شناختی و از رایج‌ترین علل خودکشی است. اختلال‌‌های دیگری که همبودی چشمگیری با افسردگی دارند برخی از اختلال‌های اضطرابی هستند. تاکنون رویکردهای مختلفی برای درمان این اختلالات به کار گرفته شده، اما برخی محققان توصیه کرده‌اند ترکیب درمان شناختی - رفتاری با فنون مذهبی و معنوی برای درمان اختلالات اضطرابی بسیار مفید است. هدف این تحقیق تک­بررسی و تحقیق درباره کارآمدی درمان شناختی - رفتاری مذهب‌محور با تأکید بر فنون مثبت‌نگری و بخشایش‌گری و تأثیر آن بر علائم افسردگی و اضطرابِ مُراجع دارای این علائم است. این پژوهش به روش تک بررسی انجام شده است. یکی از مراجعان زنی ۴۶ ساله است که از طریق مصاحبه بالینی و آزمون MMPI و SCL-90 دارای علائم افسردگی و اضطراب تشخیص داده شد. سپس هشت جلسه درمان بر اساس بسته مداخله‌ای خدایاری‌فرد و عابدینی (۱۳۹۴) اجرا شد. نتایج حاصل از مقایسه نمودارهای پیش‌آزمون و پس‌آزمون حاکی از کارآمدی مؤثر درمان شناختی ـ رفتاری مذهب‌محور توأم با فنون مثبت‌نگری و بخشایش و تأثیر آن بر علائم افسردگی و اضطراب است. می‌توان نتیجه گرفت درمان شناختی- رفتاری مذهب‌محور توأم با فنون مثبت‌نگری و بخشایش به عنوان روش مشاوره‌ای ـ ترکیبی و منطبق با زمینه فرهنگی ـ مذهبی جامعه ایران، به طور معناداری در بهبود و کاهش علائم اضطراب و افسردگی مراجعان تأثیرگذار است، تا آنجا که مشاوران و روان‌درمانگران می‌توانند از آن برای درمان مراجعان دارای زمینه مذهبی استفاده کنند.