تدوین برنامه آموزشی شُکر مبتنی بر مفهوم شکر اسلامی و بررسی کارآمدی آن در رضایت از زندگی

Abstract

پژوهش حاضر به منظور تدوین و عرضه الگوی شکرگزاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و بررسی اثربخشی آن بر رضایت از زندگی بررسی شده است. فرض این پژوهش آن است که افزایش میزان قدردانی، باعث افزایش رضایت از زندگی و پیش‌بینی‌کننده آن است. در این پژوهش، پس از بررسی منابع و به‌دست‌آوردن مؤلفه‌های شکرگزاری و مفهوم قدردانی، برنامه آموزشی شش‌جلسه‌ای تدوین شد. با اجرای مصاحبه و گرفتن پرسش‌نامه‌های قدردانی و رضایت از زندگی، 19 نفر از دانشجویان دختر و پسر دوره کارشناسی دانشگاه قرآن و حدیث قم انتخاب، و به دو گروه 7 و 12 نفره تقسیم شدند. گروه 7 نفره، برنامه آموزشی شکرگزاری تدوین‌شده را دریافت کردند و گروه کنترل در انتظار دریافت مداخله قرار گرفتند. هر دو گروه در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری ارزیابی شدند. ابزار استفاده‌شده در این پژوهش، پرسش‌نامه شش‌گویه‌ای قدردانی مک‌کاله و همکاران (2002) و رضایت از زندگی دینر (1985) بود. مقایسه هر دو گروه با استفاده از مدل آماری تحلیل کواریانس انجام گرفت. تحلیل و مقایسه نتایج پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه آزمایش و کنترل نشان داد شرکت‌کنندگان در گروه آزمایش از نظر قدردانی و رضایت از زندگی افزایش مثبت و معناداری را تجربه کرده‌اند که در پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه کنترل افزایشی دیده نشد و حتی این افزایش پس از گذشت چهل‌وپنج روز نیز باقی ماند نتیجه: مداخله و برنامه آموزشی شکرگزاری مبتنی بر آموزه‌های اسلامی دارای اثربخشی معناداری است و می‌تواند میزان رضایت از زندگی و قدردانی افراد را افزایش دهد