بررسی نقش عوامل اجتماعی برگرایش افراد به مصرف، خرید و فروش موادمخدر (مورد مطالعه: شهروندان محله سنگ سیاه شیراز)

Abstract

موادمخدر خطر عظیم و مهلکی برای حیات بشری و ارزش‌ها و کرامت انسانی است قاچاق موادمخدر و پدیده اعتیاد مسبوق به شرایط و نظام اجتماعی است. باید گفت این پدیده معلول ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و عرصه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای است و بدون تردید بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی چه در سطح فردی و خانوادگی یا در سطح جامعه، بستر گرایش به سمت اعتیاد یا فعالیت‌های مجرمانه در این حوزه است. بدون شک موادمخدر را باید در رأس انحرافات اجتماعی قرار داد که به‌تبع آن سلامت روانی و اجتماعی اکثر مردم را تهدید می‌کند. مصرف، خرید و فروش موادمخدر به‌عنوان یک معضل اجتماعی می‌تواند تحت تأثیر عوامل متعدد، اجتماعی، روان‌شناسی، اقتصادی یا حتی سیاسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل اجتماعی بر گرایش افراد به مصرف، خریدو فروش موادمخدراست. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری شامل شهروندان محله سنگ سیاه شیراز بود که از آن بین با استفاده از فرمول کوکران تعداد 100 نفر به‌صورت تصادفی ساده از افرادی که گرایش به فروش موادمخدر داشتند، انتخاب و با ابزار پرسش‌نامه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS در دو سطح توصیف (فراوانی و انحراف معیار) و استنباط (تحلیل واریانس، T استیودنت، هم‌بستگی پیرسون) مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش حاکی از تأثیر مؤلفه‌های وضعیت خانوادگی، فقر مادی، شرایط محیطی، ضعف کنترل اجتماعی، بیکاری، ضعف حمایت اجتماعی، دوستان و هم‌نشینان بر گرایش افراد به مصرف، خرید و فروش موادمخدر دارد. هم‌چنین متغیرهای مستقل توانسته‌اند، حدود 5/47 درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند.