نقش‌های پنهان تعارضات میان فردی در پیوند با بی‌عدالتی سازمانی، فرسودگی، استرس و رفتارهای انحرافی

Abstract

این پژوهش با هدف بررسی نقش تعارض با سرپرست و همکاران در پیوند بین بی‌عدالتی سازمانی با فرسودگی هیجانی،‌ استرس و رفتارهای انحرافی اجرا شد. روش پژوهش همبستگی (تحلیل ماتریس کوواریانس) و جامعه آماری پژوهش کارکنان یک کارخانه کاشی‌سازی بودند که از میان آن‌ها 283 نفر به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه‌های پژوهش، شامل سه پرسشنامه 3 سؤالی برای سنجش بی‌عدالتی توزیعی، رویه‌ای و تعاملی، دو پرسشنامه 6 و 4 سؤالی برای سنجش تعارض با همکاران و سرپرست، یک پرسشنامه 5 سؤالی برای سنجش استرس شغلی، یک پرسشنامه 9 سؤالی برای سنجش فرسودگی هیجانی و یک پرسشنامه 15 سؤالی برای سنجش رفتارهای انحرافی (در دو حوزه رفتارهای انحرافی معطوف به همکاران و سازمان) بود. داده‌ها از طر‌یق مدل‌سازی معادله ساختاری برای آزمون برازش دو مدل پیشنهادی اولیه تحلیل شد. در دو مدل پیشنهادی تعارض میان همکاران و سرپرست به‌عنوان دو متغیر واسطه‌ای بین بی‌عدالتی سازمانی با استرس، فرسودگی هیجانی و رفتارهای انحرافی مطرح شدند. نتایج حاصل از مدل‌سازی معادله ساختاری نشان داد که برای هر دو بعد رفتارهای انحرافی معطوف به سازمان و همکاران، تعارض با همکاران و سرپرست واسطه اثرات بی‌عدالتی تعاملی بر استرس، فرسودگی هیجانی و رفتار‌های انحرافی هستند و برای رابطه بی‌عدالتی رویه‌ای با استرس، فرسودگی هیجانی و رفتار‌های انحرافی هیچ یک از دو بُعد تعارض با سرپرست و همکاران نقش واسطه‌ای نداشتند، ولی برای رابطه بی‌عدالتی توزیعی با استرس، فرسودگی و رفتار‌های انحرافی، تعارض با سرپرست، واسطه اثرات این بعد از بی‌عدالتی بر فرسودگی هیجانی، استرس و رفتارهای انحرافی معطوف به سازمان و همکاران بود.