تأثیر آموزش مکانیسم‌های دفاعی بر ابراز خشم، ناسازگاری فردی و سبک‌های اسنادی دانشجویان

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش مکانیسم‌های دفاعی برابراز خشم، ناسازگاری فردی و سبک‌های اسنادی انجام شد. روش مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد خمینی‌شهر در سال تحصیلی 97-1396 بود که از بین آنها 40 نفر پس از ارزیابی بالینی اولیه و بر اساس ملاک‌های پژوهش، انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل به نسبت یکسان گمارده شدند. گروه آزمایش به‌صورت گروهی به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای (هفته‌ای دوبار) برنامه آموزش مکانیسم‌های دفاعی (محقق ساخته) را دریافت کردند؛ گروه کنترل به مدت 1 ماه در لیست انتظار قرار گرفت. از پرسشنامه‌های پرخاشگری نواکو، شخصی کالیفرنیا و سبک‌های اسنادی در پیش آزمون و پس آزمون برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش از آزمون تحلیل کوواریانس چند‌متغیره استفاده شد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که پس از کنترل اثر پیش آزمون، در مرحله پس آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل، در میانگین نمرات ابراز پرخاشگری و ناسازگاری فردی تفاوت معناداری وجود داشت ولی تفاوت معناداری در میانگین نمرات سبک‌های اسنادی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون مشاهده نشد. با استناد به یافته‌های این پژوهش پیشنهاد می‌شود که از نتایج برنامه آموزش مکانیسم‌های دفاعی به عنوان مداخله‌ای بومی و جدید در جهت بهبود ابعاد ناسازگاری فردی و تعدیل ابرازخشم دانشجویان، توسط مشاوران و روان‌درمانگران بهره برده شود.