تحلیل گفتمان نامه‏ های پیامبر(ص) به سران سه کشور ایران، روم و حبشه

Abstract

هدف اصلی مقاله حاضر تحلیل گفتمان نامه‏ های پیامبر به سران سه کشور ایران، روم و حبشه است. این مقاله نخستین پژوهشی است که به چنین مطالعه ‏ای پرداخته است. برای نیل به هدف پژوهش، نظریه ‏ها و دیدگاه ‏های تبیین کننده نامه ‏های پیامبر (از جمله نظریه بازنمایی ساختاری استوارت هال) مورد بحث قرار گرفت. در این پژوهش، با توجه به مطالعه موردی نامه ‏های پیامبر(ص) با استفاده از روش تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف این نتایج حاصل شد که مهم‏ترین اهداف تبلیغی رسول خدا(ص) از فرستادن نامه به زمامداران موارد ذیل بوده است: 1. ظهور اسلام، حقیقتی بود که باید همه جهانیان از آن آگاه می‌‌‌‌‌‌شدند. 2. پایه تبلیغ اسلام دعوت است و تا جایی که ممکن باشد به زور متوسل نمی‌‌‌‌‌‌شود. با این نامه ‏ها گام نخستین در تبلیغ دین برداشته شد و حجت بر زمامداران تمام گردید. 3. این نامه ‏ها در سیاست خارجی پیامبر(ص) یک اقدام بسیار مهم بود، زیرا رابطه حکومت اسلامی را با جهان خارج توسعه می ‏داد و دوستان و دشمنانش را معین می‌‌‌‌‌‌کرد. 4. این نامه ‏ها برنامه‌‌‌‌‌‌ی آینده مسلمانان را روشن می‏ ساخت و به آنان می ‏آموخت که باید برای ادای رسالت جهانی خویش آماده باشند. 5. پیامبر اکرم(ص) به هنگام اعزام پیک ‏ها به آنان سفارش می‌‌‌‌‌‌کرد که خیرخواه بندگان خدا باشند. نتیجه آنکه آن حضرت در مقام یک زمامدار جهانی خود را موظف به خیرخواهی مردم می ‏دانست و این یکی از دلایل نوشتن نامه ‏ها بوده است.