تحلیل روش تفسیری شیخ اشراق و شیخ الرئیس

Abstract

همواره نظرات و آراء ابن سینا و شیخ اشراق بعنوان بزرگان دو مکتب مشاء و اشراق مورد توجه و نقد و بررسی صاحبان نظران قرار گرفته است یکی از مباحث مهمی که می توان مورد توجه قرار گیرد روش تفسیری این دو فیلسوف است شیخ اشراق بر خلاف ابن سینا دارای اثر تفسیری مستقلی که به ما رسیده باشد نیست ولی از لابلای مجموعه مصنفاتش می توان روش تفسیری وی را استخراج و عرضه کرد. گرایش تفسیری ابن سینا یک گرایش کاملا عقلی است درحالیکه گرایش تفسیری شیخ اشراق گرایش عرفانی است . روش تفسیری ابن سینا نیز روشی عقلی بوده برخلاف روش شیخ اشراق که در اغلب موارد از روش ذوقی عرفانی بهره برده است و بندرت از روش تفسیری قرآن به قرآن و درمواردی نیز در مباحث عقلی به آیات قرآن استناد نموده که آنرا می توان نوعی روش تفسیری عقلی خواند. دو فیلسوف در تفسیر آیات دو وجه اشتراک دارند یکی عدم تاویل و تطبیق آیات بر نظرات خویش و پرهیز هر دو مفسر از تحمیل رأی و نظر خود بر آیات ؛ ودیگری عدم بهره برداری از روایات در تفسیر آیات.